నేటి కవిత ( అధిక్షేప ప్రేమ లీల ) -2
ప్రాంజలి ప్రభ
రచయత: మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
21. ఎనుబోతు వానకు జంకున ఎంతైనా
- వెల హెచ్చు గల ప్రేమ్ వెఱచు గాక
కండలున్న కుస్తీకి జంకున ఎంతైనా
- పిన్న బాలుడు మతి వెఱచు గాక
గుడిసైన పెనుగాలికి జంకి ఎగురునా
- విరగ గాచిన మ్రాను వెఱచు గాక
రంకు పెళ్ళాం బజారు రచ్చకు వెరచునా
- వీర ప్రతివ్రత వెఱచు గాక
నాయకుల మాటలకు ప్రజలు జంకున ఎంతైనా
కొడుక్కి పదవి ఇవ్వకుండా మణ్డత్రి ఉండునా ఎంతైనా
నోటి తిట్లకు వెఱచును ఎవ్వరైనా
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
22. స్నాన సంధ్యాద్యనుష్ఠాన సంపన్నత,
- శుభలక్షణంబుల సూక్ష్మబుద్ది నమ్రత
ఘనా వివేక విక్రమ బాంధవ్య వినమ్రత,
- మర్మ విలాసంబు మానుషంబు మమత
సరస సాహసందొకవేళ వాచాలత ,
-విద్యా విచక్షణ విప్రపూజ,ధర్మబోధ ప్రేరిత
వితరణగుణము భూపతియందు భక్తి తత్పరత,
-నేర్పుతో గాభీర్యము పరోపకారచింత
కనుముక్కు తీరు చక్కగా ఉండి
సూక్ష్మా సూక్ష్మాలను గ్రహించి ఉండి
కీర్తి సౌఖ్యము సకల విజయ సిరితో ఉండి
ధర్మపత్నిగా ఉన్న వానికి నిత్యశోభ
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
23. కన్నె నిచ్చిన వాణ్ని, అప్పు ఇచ్చిన వాణ్ని
- సొంపుగా నింపుగా చూడవలయు
అన్నమిచ్చిన వాణ్ని, నాదరించిన వాణ్ని,
- దాతగా తండ్రిగా దలఁప వలయు
విద్యనేర్పిన వాణ్ని, వెరపు దీర్చిన వాణ్ని,
- గురువుగా హరునిగా నెరుగవలయు
కొలువు గాచిన వాణ్ని గూర్మి చూపిన వాణ్ని,
- సుతునిగా హితునిగా చూడవలయు
ఇట్టి వారిపై ప్రేమ చూపక
మనోనిబ్బర మనోనిటి నాననుసరించి
కసరు పుట్టిన మనుజుండు గనఁడు కీర్తి
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
24. కనుముక్కు తీరు చక్కని కాంతి ఉన్న
- ఆకర్షణలు మెండు
కాని సుభ లక్షనమ్ములు
- వారి వారి గుణములు బట్టే ఉండు
ఘనత, వివేక విక్రమములు,
- ఆరోగ్యమును బట్టి ఉండు
కాని పలుకు బంగారమని పించకపోతే
-కష్టములు మెండు
మర్మ విలాసంబులు, బుద్ధి మానవుని
- ఆరోగ్యానికి మెండు
కాని మితిమీరిన ఆశలు, అలవాట్లువల్ల
- కష్టములుండు
సహసవాచాలత, సాహసము,
- సంస్కారములు మెండు
కాని విద్యాదానం, వితరణ గుణము లేక
- కష్టములుండు
భయ భక్తి - నీతి నేర్చు చుండు
గాంభీర శక్తి - నీ నేర్పుతో బలముండు
కీర్తి సౌఖ్యము - నీ సిరితో ముడి పడు ఉండు
గలుగుచుండు - దోషము ల్దొలగుచుండు
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
దిట్టి నప్పుడే తెలిసి భేదము నొంది
- ఇంద్రుడైనను బిచ్చమెత్తవలయు
కలకొద్ధి లోపల కరుణతో మన్నించి
- ఇచ్చిన వారిని దీవించ వలయు
దీవించుట వల్ల దీర్గాయువు పొంది
- అట్టివానిని అందలమెక్కించ వలయు
ధనముందని ఖర్చు చేస్తే - గుణాన్ని తేలేరు
బలముందని దౌర్జన్యం చేస్తే - ఓర్పును తేలేరు
మనసుందని దానం చేస్తే - ప్రేమను తేలేరు
ఇది వేణు గోపాల మహిమ సుమా
- పంతాలు పట్టింపులతో విసుర్లు
కట్నకానుకలతో కసుర్లు
- పిల్ల పాపలతో నవ్వుల్లో ఏడుపుళ్లు
పండితుల వేదాల ముచ్చట్లు
- ఎరువుతెచ్చి నగలేసుకున్న చప్పట్లు
ఉన్నవి లేనివి తెలిపేవారు కబుర్లు
- కురులు విప్పి ఎగసెకలతో సొగసుకార్లు
అట్టివాడు ఇట్టివాడు తెలుసుకొనేది మానవుడు
తెలుసుకో లేనివాడు నిత్యకోపము తెచ్చు దానవుడు
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
27. వ్యాపారి అత్యంత క్షామము కోరు
- ధనాది పాటి ఇంకా ధనము కోరు
నక్క చనిపోయిన శవము కోరు
- కుజనుడౌ వైధ్యున్డు ప్రజలకు రోగము కోరు
సామాన్య విపరుండు చావు కోరు
- వ్యభిచారి వాటాల మనసు కోరు
రాఁబోతుపేదల యశము గోరుఁ
- నానాయకుడు ప్రజల బలహీనత కోరు
పెదవికైనా ప్రధాన మంత్రికైనా
దేవభూసురుల వృత్తి తీయగోరు
బ్రతకనేర్చిన వారు ప్రేమ కోరు
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
28. పటికబెల్లంతో పానకం చేసి
- ముష్టిచెట్టుకు పోసి పెంచిన తీపి పుట్టదు
పాలమున్నిటి లోపల ముంచిన
- కాకి రెక్కకు తెల్లని వర్ణము పుట్టదు
వెదురు బద్దలు వేసి కట్టిన
- కుక్క తోక వంకర ఏ పరిస్థితిలో పోదు
ఎన్ని నీతి కధలు వినిపించిన
- దుర్మార్గుని గుణము ఎప్పటికి మారదు
మంచిమాటల నెంత బోధించి చెప్పగ
మడియరండకు విగుణంబు విడువబోదు
పన్నీరు గంధంబు పట్టించి విసిరినఁ,
దేలుకొండి విషము తీయఁబోదు
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
29. మనుష్యుల మధ్య భేదంబులు తెలియక
- గోల చేస్తూ గడిపితి కొన్ని నాళ్ళు
పర స్త్రీలను కాసపడి పాప మెరుగక
- కొమరు ప్రాయంబున గొన్ని నాళ్ళు
ఉదర పోషణకు విద్య నాశించక
- పరులను విమర్శిస్తూ గొన్ని నాళ్ళు
ఘోరమైన సంసారం సాగరమును ఈదలేక
- పరులను బాధిస్తూ గొన్ని నాళ్ళు
జన్మమెత్తుట మొదలు నీ సరణిఁ గడచె
నెటులు గృపఁ జూచెదో గతంబెంచఁబోకు
నా తప్పులు నీకు తెలియ పరచి గడిచె
నీ కృపకు వేచి ఉన్నా గతంబెంచఁబోకు
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
30. గిరి మోసే బరువును గాడిదపై ఉంచితే
- మొయినా పారవేసి కూయు గాక
చిలుక పంజరమ్ములో గూబ ఉంచితే
- పలుకునా భయపెట్టి అలుగు గాక
శునకమును సింహాసనంపై ఉంచితే
- కూర్చుండునా తోళ్లను కొరుకు గాక
ధర్మకార్యములకు ధనమును ఉంచితే
- పంచునా తన్నుకొని చచ్చు గాక
చెడి బ్రతికినట్టి శుంఠను జేర్చుకొనిన
వాఁడు చెడు నుంచుకొన్న భూపతియుఁ జెడును
వ్యభిచరించు చున్న స్త్రీలను చేర్చుకొనిన
వారి చెడును పంచుకున్న కుల స్త్రీలు జెడును
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
౩1. పవలింపుపై నల్లులు ఒకవైపు
- మరోవైపు మగని గుర్కే గుర్క
పంఖా శబ్ద ఘోష మరో వైపు
- మాకు ఏల నిద్ర పట్టుట లేదు హరీ
సముద్ర ఘోష ఒక వైపు
- మరోవైపు ఆదిశేషుని బుస బుస
చరణాల వద్ద అమ్మవారు ఉండగా
- ఘోష, బుస లమధ్య నిద్ద్రేల పట్టు హరీ
కాయ కష్టం చేసిన వారికి నిద్ర పట్టు
ఆలోచనలు ఉన్న వారికి ఎలా నిద్రపట్టు
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
32 . డబ్బుందని భందువులను చేరదీసామ్
- కిల్లి కజ్జాలతో తంపులు పెట్టె లోకమ్
శ్రీ పురుషుల మధ్య బేధాలు సృష్టిస్తున్న లోకమ్
- మమ్ము కాపాడుట ఎవరితరమ్
పగవాని సోదరుడని చేరదీసావ్
- పగ వాన్ని సంహరించి పట్టం కట్టావ్
సొంత భార్యనే అగ్నిపరీక్ష చేసావ్
- నీ మహిమలు తెలుసు కోవటం ఎవరి తరమ్
నిగ్రహశక్తి ఉంటే మనస్సుకు శాంతి
అనుమానం తీర్చుకుంటే మరో శాంతి
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
33 .పఠించు వేళ, పాఠము చెప్పు వేళ
- దున్నపోతులా ర్యాంక్ ఏల
సభ నడుపు వేళ, మంత్రం జపించు వేళ
- కొంటె వారి గోళాలు ఏల
ధనము దాచు వేళ, ధనము పంచు వేళ
- ఆశగా చూసి అరుపు ఏల
బిరుదు పొందు వేళ, ఘనంగా గౌరవించు వేళ
- కుక్క బుద్ధి చూపు ఏల
పండితుడికైనా, పామరుడికైనా సమయము కానీ వేళ
అనువుగాని చోట, అధికులున్న చోట బుద్ది మారు వేళ
జనులను చెరచును నొక్కక్క పాపి నరుడు
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
--((*))--
34. ఆవు అరవంగ గోసి వండుకు తిను
- వారు భాగ్యవంతులైరి
మానాభి మానములు లేకుండా తిను
- వారు గౌరవధాములైరి
అక్షరం లేకుండా వర్ణ సంకరులతో తిను
- వారు విద్వాన్సులైరి
ధనం కోసం రోజు కోకడితో తిరిగి కలసి తిను
- వారు పతివ్రతలైరి
ఆహ హా కలియుగ ధర్మము ఏమని చెప్పవచ్చు
ఊరక ఉండక మన:శాంతి కోసం ఎలా బ్రతకవచ్చు
చదివిన వారికన్నా చాకలి మేలన్నట్లు బ్రతకవచ్చు
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
35. సంగీత విద్యా బల్ చౌకనాయె
- వేదశాస్త్రములు వినసొంపు కాదాయె
భూసురలకును దుర్భుద్ధులు మెండాయె
- నల్పుల వైభవము అధికమాయె
కవితా రసజ్ఞులకు ఆదరణ కరువాయె
- ఆర్ధిక దృష్టి అర్ధం అంతు చిక్కదాయె
ఆశ్రమ ఆచార గురు ధర్మములు లేదాయె
- హింసకులంబులు హెచ్చులాయె
పుట్టుక ప్రశస్థం గమనించకపోతే - బ్రతుకు దుర్భరమవుతుంది
వేశ్య వృత్తికి అలవాటు బడితే - సంపదకు కొరవ అనేది ఉండదు
హెచ్చుతగ్గులు ఆలోచించక - అవని మనుష్యుల అర్ధం చేసుకోగలిగితే
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((*))--
36. వీపు మోపు తలగడౌనా, కల యధార్ధం బౌనా
- పెను బొఱ్ఱయును, వ్రాత బల్ల యోనా
మెరుపు వెలుగు ఔనా, మేఘంబు గోడుగౌనా
- స్వరము వాద్యంబులతో సమాన మౌనా
శక్తి బలహీన మౌనా, కొవ్వు బలమౌనా
- కులటకు పుట్టిన పుత్రుడు కుమారుఁడౌనా
అప్పు శాశ్వితమౌనా , ఇల్లు పందిరి అవునా
- అప్పుడు యండమావులు జలమౌనా
కని వస్తువుఁ బట్టుకోఁ గాంక్షచేత
బెనఁగుమాత్రంబె కాని లభింపదేమి
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
37. పాపాత్మునకు దయ యెందును లేదు
- వెఱ్ఱివానికి సాధువృత్తి లేదు
ఈతకు మిక్కిలి లోతు లేదు
- స్త్రీలకు విన్న మాట నిలబడలేదు
తినే వాడికి తిండి కొదువలేదు
- కవిజనంబుల కెఱుంగనిది లేదు
అర్థాతురునకు గృత్యకృత్యము లేదు
- కామాతురుం డర్థకాంక్ష వీడఁదు
మద్యపాయుల కనరాని మాటలేదు
గ్రామ్యమునకు గలుగ దెందు నాగరిక ముద్ర
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
కఠిన మనసునకు కరుణత్వంబు
- వెఱ్ఱి మనిషికి వివేకంబు
అల్ప విద్యకు సహకారంబు
- జారకామినికి లజ్జాభరంబు
బహుజనద్వేషికి వరంబు
- దేశ వంచకునకు గౌరవంబు
ప్రాంజలి ప్రభ
రచయత: మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
- వెల హెచ్చు గల ప్రేమ్ వెఱచు గాక
కండలున్న కుస్తీకి జంకున ఎంతైనా
- పిన్న బాలుడు మతి వెఱచు గాక
గుడిసైన పెనుగాలికి జంకి ఎగురునా
- విరగ గాచిన మ్రాను వెఱచు గాక
రంకు పెళ్ళాం బజారు రచ్చకు వెరచునా
- వీర ప్రతివ్రత వెఱచు గాక
నాయకుల మాటలకు ప్రజలు జంకున ఎంతైనా
కొడుక్కి పదవి ఇవ్వకుండా మణ్డత్రి ఉండునా ఎంతైనా
నోటి తిట్లకు వెఱచును ఎవ్వరైనా
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
22. స్నాన సంధ్యాద్యనుష్ఠాన సంపన్నత,
- శుభలక్షణంబుల సూక్ష్మబుద్ది నమ్రత
ఘనా వివేక విక్రమ బాంధవ్య వినమ్రత,
- మర్మ విలాసంబు మానుషంబు మమత
సరస సాహసందొకవేళ వాచాలత ,
-విద్యా విచక్షణ విప్రపూజ,ధర్మబోధ ప్రేరిత
వితరణగుణము భూపతియందు భక్తి తత్పరత,
-నేర్పుతో గాభీర్యము పరోపకారచింత
కనుముక్కు తీరు చక్కగా ఉండి
సూక్ష్మా సూక్ష్మాలను గ్రహించి ఉండి
కీర్తి సౌఖ్యము సకల విజయ సిరితో ఉండి
ధర్మపత్నిగా ఉన్న వానికి నిత్యశోభ
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
23. కన్నె నిచ్చిన వాణ్ని, అప్పు ఇచ్చిన వాణ్ని
- సొంపుగా నింపుగా చూడవలయు
అన్నమిచ్చిన వాణ్ని, నాదరించిన వాణ్ని,
- దాతగా తండ్రిగా దలఁప వలయు
విద్యనేర్పిన వాణ్ని, వెరపు దీర్చిన వాణ్ని,
- గురువుగా హరునిగా నెరుగవలయు
కొలువు గాచిన వాణ్ని గూర్మి చూపిన వాణ్ని,
- సుతునిగా హితునిగా చూడవలయు
ఇట్టి వారిపై ప్రేమ చూపక
మనోనిబ్బర మనోనిటి నాననుసరించి
కసరు పుట్టిన మనుజుండు గనఁడు కీర్తి
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
24. కనుముక్కు తీరు చక్కని కాంతి ఉన్న
- ఆకర్షణలు మెండు
కాని సుభ లక్షనమ్ములు
- వారి వారి గుణములు బట్టే ఉండు
ఘనత, వివేక విక్రమములు,
- ఆరోగ్యమును బట్టి ఉండు
కాని పలుకు బంగారమని పించకపోతే
-కష్టములు మెండు
మర్మ విలాసంబులు, బుద్ధి మానవుని
- ఆరోగ్యానికి మెండు
కాని మితిమీరిన ఆశలు, అలవాట్లువల్ల
- కష్టములుండు
సహసవాచాలత, సాహసము,
- సంస్కారములు మెండు
కాని విద్యాదానం, వితరణ గుణము లేక
- కష్టములుండు
భయ భక్తి - నీతి నేర్చు చుండు
గాంభీర శక్తి - నీ నేర్పుతో బలముండు
కీర్తి సౌఖ్యము - నీ సిరితో ముడి పడు ఉండు
గలుగుచుండు - దోషము ల్దొలగుచుండు
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
.
25. ధనముంది దానము చేయని లోభి
- దేబెను బెల్లున తిట్ట వలయు
25. ధనముంది దానము చేయని లోభి
- దేబెను బెల్లున తిట్ట వలయు
దిట్టి నప్పుడే తెలిసి భేదము నొంది
- ఇంద్రుడైనను బిచ్చమెత్తవలయు
కలకొద్ధి లోపల కరుణతో మన్నించి
- ఇచ్చిన వారిని దీవించ వలయు
దీవించుట వల్ల దీర్గాయువు పొంది
- అట్టివానిని అందలమెక్కించ వలయు
ధనముందని ఖర్చు చేస్తే - గుణాన్ని తేలేరు
బలముందని దౌర్జన్యం చేస్తే - ఓర్పును తేలేరు
మనసుందని దానం చేస్తే - ప్రేమను తేలేరు
ఇది వేణు గోపాల మహిమ సుమా
--((**))--
26. పెళ్లి సందడిలో జాతర్లు - పంతాలు పట్టింపులతో విసుర్లు
కట్నకానుకలతో కసుర్లు
- పిల్ల పాపలతో నవ్వుల్లో ఏడుపుళ్లు
పండితుల వేదాల ముచ్చట్లు
- ఎరువుతెచ్చి నగలేసుకున్న చప్పట్లు
ఉన్నవి లేనివి తెలిపేవారు కబుర్లు
- కురులు విప్పి ఎగసెకలతో సొగసుకార్లు
అట్టివాడు ఇట్టివాడు తెలుసుకొనేది మానవుడు
తెలుసుకో లేనివాడు నిత్యకోపము తెచ్చు దానవుడు
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
27. వ్యాపారి అత్యంత క్షామము కోరు
- ధనాది పాటి ఇంకా ధనము కోరు
నక్క చనిపోయిన శవము కోరు
- కుజనుడౌ వైధ్యున్డు ప్రజలకు రోగము కోరు
సామాన్య విపరుండు చావు కోరు
- వ్యభిచారి వాటాల మనసు కోరు
రాఁబోతుపేదల యశము గోరుఁ
- నానాయకుడు ప్రజల బలహీనత కోరు
పెదవికైనా ప్రధాన మంత్రికైనా
దేవభూసురుల వృత్తి తీయగోరు
బ్రతకనేర్చిన వారు ప్రేమ కోరు
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
28. పటికబెల్లంతో పానకం చేసి
- ముష్టిచెట్టుకు పోసి పెంచిన తీపి పుట్టదు
పాలమున్నిటి లోపల ముంచిన
- కాకి రెక్కకు తెల్లని వర్ణము పుట్టదు
వెదురు బద్దలు వేసి కట్టిన
- కుక్క తోక వంకర ఏ పరిస్థితిలో పోదు
ఎన్ని నీతి కధలు వినిపించిన
- దుర్మార్గుని గుణము ఎప్పటికి మారదు
మంచిమాటల నెంత బోధించి చెప్పగ
మడియరండకు విగుణంబు విడువబోదు
పన్నీరు గంధంబు పట్టించి విసిరినఁ,
దేలుకొండి విషము తీయఁబోదు
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
29. మనుష్యుల మధ్య భేదంబులు తెలియక
- గోల చేస్తూ గడిపితి కొన్ని నాళ్ళు
పర స్త్రీలను కాసపడి పాప మెరుగక
- కొమరు ప్రాయంబున గొన్ని నాళ్ళు
ఉదర పోషణకు విద్య నాశించక
- పరులను విమర్శిస్తూ గొన్ని నాళ్ళు
ఘోరమైన సంసారం సాగరమును ఈదలేక
- పరులను బాధిస్తూ గొన్ని నాళ్ళు
జన్మమెత్తుట మొదలు నీ సరణిఁ గడచె
నెటులు గృపఁ జూచెదో గతంబెంచఁబోకు
నా తప్పులు నీకు తెలియ పరచి గడిచె
నీ కృపకు వేచి ఉన్నా గతంబెంచఁబోకు
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
30. గిరి మోసే బరువును గాడిదపై ఉంచితే
- మొయినా పారవేసి కూయు గాక
చిలుక పంజరమ్ములో గూబ ఉంచితే
- పలుకునా భయపెట్టి అలుగు గాక
శునకమును సింహాసనంపై ఉంచితే
- కూర్చుండునా తోళ్లను కొరుకు గాక
ధర్మకార్యములకు ధనమును ఉంచితే
- పంచునా తన్నుకొని చచ్చు గాక
చెడి బ్రతికినట్టి శుంఠను జేర్చుకొనిన
వాఁడు చెడు నుంచుకొన్న భూపతియుఁ జెడును
వ్యభిచరించు చున్న స్త్రీలను చేర్చుకొనిన
వారి చెడును పంచుకున్న కుల స్త్రీలు జెడును
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
౩1. పవలింపుపై నల్లులు ఒకవైపు
- మరోవైపు మగని గుర్కే గుర్క
పంఖా శబ్ద ఘోష మరో వైపు
- మాకు ఏల నిద్ర పట్టుట లేదు హరీ
సముద్ర ఘోష ఒక వైపు
- మరోవైపు ఆదిశేషుని బుస బుస
చరణాల వద్ద అమ్మవారు ఉండగా
- ఘోష, బుస లమధ్య నిద్ద్రేల పట్టు హరీ
కాయ కష్టం చేసిన వారికి నిద్ర పట్టు
ఆలోచనలు ఉన్న వారికి ఎలా నిద్రపట్టు
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
32 . డబ్బుందని భందువులను చేరదీసామ్
- కిల్లి కజ్జాలతో తంపులు పెట్టె లోకమ్
శ్రీ పురుషుల మధ్య బేధాలు సృష్టిస్తున్న లోకమ్
- మమ్ము కాపాడుట ఎవరితరమ్
పగవాని సోదరుడని చేరదీసావ్
- పగ వాన్ని సంహరించి పట్టం కట్టావ్
సొంత భార్యనే అగ్నిపరీక్ష చేసావ్
- నీ మహిమలు తెలుసు కోవటం ఎవరి తరమ్
నిగ్రహశక్తి ఉంటే మనస్సుకు శాంతి
అనుమానం తీర్చుకుంటే మరో శాంతి
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
33 .పఠించు వేళ, పాఠము చెప్పు వేళ
- దున్నపోతులా ర్యాంక్ ఏల
సభ నడుపు వేళ, మంత్రం జపించు వేళ
- కొంటె వారి గోళాలు ఏల
ధనము దాచు వేళ, ధనము పంచు వేళ
- ఆశగా చూసి అరుపు ఏల
బిరుదు పొందు వేళ, ఘనంగా గౌరవించు వేళ
- కుక్క బుద్ధి చూపు ఏల
పండితుడికైనా, పామరుడికైనా సమయము కానీ వేళ
అనువుగాని చోట, అధికులున్న చోట బుద్ది మారు వేళ
జనులను చెరచును నొక్కక్క పాపి నరుడు
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
--((*))--
34. ఆవు అరవంగ గోసి వండుకు తిను
- వారు భాగ్యవంతులైరి
మానాభి మానములు లేకుండా తిను
- వారు గౌరవధాములైరి
అక్షరం లేకుండా వర్ణ సంకరులతో తిను
- వారు విద్వాన్సులైరి
ధనం కోసం రోజు కోకడితో తిరిగి కలసి తిను
- వారు పతివ్రతలైరి
ఆహ హా కలియుగ ధర్మము ఏమని చెప్పవచ్చు
ఊరక ఉండక మన:శాంతి కోసం ఎలా బ్రతకవచ్చు
చదివిన వారికన్నా చాకలి మేలన్నట్లు బ్రతకవచ్చు
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
35. సంగీత విద్యా బల్ చౌకనాయె
- వేదశాస్త్రములు వినసొంపు కాదాయె
భూసురలకును దుర్భుద్ధులు మెండాయె
- నల్పుల వైభవము అధికమాయె
కవితా రసజ్ఞులకు ఆదరణ కరువాయె
- ఆర్ధిక దృష్టి అర్ధం అంతు చిక్కదాయె
ఆశ్రమ ఆచార గురు ధర్మములు లేదాయె
- హింసకులంబులు హెచ్చులాయె
పుట్టుక ప్రశస్థం గమనించకపోతే - బ్రతుకు దుర్భరమవుతుంది
వేశ్య వృత్తికి అలవాటు బడితే - సంపదకు కొరవ అనేది ఉండదు
హెచ్చుతగ్గులు ఆలోచించక - అవని మనుష్యుల అర్ధం చేసుకోగలిగితే
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((*))--
36. వీపు మోపు తలగడౌనా, కల యధార్ధం బౌనా
- పెను బొఱ్ఱయును, వ్రాత బల్ల యోనా
మెరుపు వెలుగు ఔనా, మేఘంబు గోడుగౌనా
- స్వరము వాద్యంబులతో సమాన మౌనా
శక్తి బలహీన మౌనా, కొవ్వు బలమౌనా
- కులటకు పుట్టిన పుత్రుడు కుమారుఁడౌనా
అప్పు శాశ్వితమౌనా , ఇల్లు పందిరి అవునా
- అప్పుడు యండమావులు జలమౌనా
కని వస్తువుఁ బట్టుకోఁ గాంక్షచేత
బెనఁగుమాత్రంబె కాని లభింపదేమి
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
37. పాపాత్మునకు దయ యెందును లేదు
- వెఱ్ఱివానికి సాధువృత్తి లేదు
ఈతకు మిక్కిలి లోతు లేదు
- స్త్రీలకు విన్న మాట నిలబడలేదు
తినే వాడికి తిండి కొదువలేదు
- కవిజనంబుల కెఱుంగనిది లేదు
అర్థాతురునకు గృత్యకృత్యము లేదు
- కామాతురుం డర్థకాంక్ష వీడఁదు
మద్యపాయుల కనరాని మాటలేదు
గ్రామ్యమునకు గలుగ దెందు నాగరిక ముద్ర
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
38. ఆశబోతుకు అర్ధికి సౌఖ్యంబు
- ధనపరాయణకు ధర్మచింతంబు
- ధనపరాయణకు ధర్మచింతంబు
కఠిన మనసునకు కరుణత్వంబు
- వెఱ్ఱి మనిషికి వివేకంబు
అల్ప విద్యకు సహకారంబు
- జారకామినికి లజ్జాభరంబు
బహుజనద్వేషికి వరంబు
- దేశ వంచకునకు గౌరవంబు
పాపభీరుత సంతాన బాహ్యునకును
గల దనెడు వార్తగలదె లోకములయందు
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
39. తన తల్లి తనయుల్ని తలదించుకొనేటట్లు చేసినా
- చెడ్డ తల్లి యనుచు వచియించ రాదు సుమా
తన తండ్రి పరుల సొమ్మును దొంగిలించినా
- అన్యాయ వర్తనుడని వచియించ రాదు సుమా
తన దేశికుడు పరదారా సంగమొనర్చినా
- పాపకర్ముడని పలుక రాదు సుమా
తన రాజు ప్రజలపట్ల తప్పు జూచినా
- క్రురాత్ముడని కిరాతకుడని పలుకరాదు సుమా
ఇట్టి పలుకులు తప్పుగా నెన్నునట్టి
కుటిలచిత్తుల గర్వంబు కొంచెపరుప
మీకెకా కన్యులకు శక్యమే తలంప
ఇది వేణు గోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
40. చెప్పిన వినక పొతే ముంచు కొచ్చు ప్రవాహంబు
- నిద్ర పట్టిన తప్పించుకోలేని దావాగ్ని ప్రవాహంబు
పై మెరుపు ఉన్నా లోపల బుచ్చు శాఖంబు
- గొంగలిలో వెచ్చనిపంచి దాగియున్న శీతలంబు
పైన ఆకర్షించేవి ఉన్నా లోపల ఊబిమౌనంబు
- నూతి నందు విషము క్రక్కే భుజగంబు
పులితోలు కప్పుకున్న మేక ప్రతాపంబు
- కప్పఁకూతలు కూస్తూ కాల నాయకంబు
ఆపద నీవెనుక ఉండు - తెలివి నీతో ఉండు
దుర్జనుఁడు వాని నమ్మిన దొడర కున్నె
హాని యెంతటివానికినైన జగతి
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
40. చెప్పిన వినక పొతే ముంచు కొచ్చు ప్రవాహంబు
- నిద్ర పట్టిన తప్పించుకోలేని దావాగ్ని ప్రవాహంబు
పై మెరుపు ఉన్నా లోపల బుచ్చు శాఖంబు
- గొంగలిలో వెచ్చనిపంచి దాగియున్న శీతలంబు
పైన ఆకర్షించేవి ఉన్నా లోపల ఊబిమౌనంబు
- నూతి నందు విషము క్రక్కే భుజగంబు
పులితోలు కప్పుకున్న మేక ప్రతాపంబు
- కప్పఁకూతలు కూస్తూ కాల నాయకంబు
ఆపద నీవెనుక ఉండు - తెలివి నీతో ఉండు
దుర్జనుఁడు వాని నమ్మిన దొడర కున్నె
హాని యెంతటివానికినైన జగతి
ఇది వేణుగోపాల ప్రేమ సుమా
--((**))--
నేటి కవిత ( అధిక్షేప ప్రేమ లీల )
ప్రాంజలి ప్రభ
కామెంట్లు లేవు:
కామెంట్ను పోస్ట్ చేయండి