శ్రీవేంకటేశ్వర అష్టోత్తర శతకము(1986 సం.)
కవయిత్రి:- శ్రీమతి గుదిమెళ్ళ కమలారాఘవన్
ఫేస్ బుక్ లో పోస్ట్ చేయబడిన తేదీ:7-12-2019 సంll

1)ఉll శ్రీరమణీ మనోరమణ శ్రీకరమౌని హృదబ్జ భృంగ శృం,
         గార గుణాన్వితా విమలకాంచన రత్న విభూషణా లస,
         ద్వారిద మంజులాంగ సురవందితకోటి మనోజరూప లా,
         క్షారుణ పాదపంకజ వృషాచలమందిర వేంకటేశ్వరా!





శ్రీ శ్రీ శ్రీవేంకటేశ్వర ప్రభ (1)
రచయిత: మల్లాప్రగడ శ్రీదేవి రామకృష్ణ 
 
నమో శ్రీవేంకటేశాయ
నమో నమో శ్రీ తిరుమల తిరుపతిశ్రీవేంకటేశాయ
నమోనమ:

శ్రీ రమణీ మనో రమణ
శ్రీకరమౌని హృదబ్జ భృంగ
శృంగార గుణాన్వితా
విమలకాంచన రత్న విభూషణా  .....

లసద్వారిద మంజులాంగ
సురవందిత కోటి మనోజ్ఞరూప
లాక్షారుణ పాదపంకజ
వృషాచలమందిర వేంకటేశ్వరా! .....

శ్రీ కరుణా మనో రమణ
శ్రీపదలక్ష్య మనోజ్ఞ బృంగ
శృంగార దళాన్వితా
వినయపోషణ రత్న విభూషణా ......

హిమప్రేరిత మంజులాంగ
నవపూజిత కోటి మనోజ్ఞ రూప
శ్రావ్యాశృతి పాదపంకజా
కృపాకర వందిత వేంకటేశ్వరా ......

శ్రీ వినయా మనో రమణ
శ్రీమతిలక్ష్య మనోజ్ఞ బృంగ
శృంగార బలాన్వితా
మదిని దోచిన రత్న విభూషణా ......

గుణజ్యోతియు మంజులాంగ
సమభావిత కోటి మనోజ్ఞ రూప
ప్రేమాన్విత పాదపంకజా
వృకోదర సమ్మతి వేంకటేశ్వరా .....

శ్రీ పతిగా మనో రమణ  
శ్రీ గుణభాష్య పదాబ్జ బృంగ
శృంగార రమాన్వితా
మమత పంచిన రత్న విభూషణా .....

కలాన్వేషిత మంజులాంగ    
తులసీదళకోటి మనోజ్ఞ రూప
సత్యాన్విత పాదపంకజా
గృహాలయ పూజిత వేంకటేశ్వరా ....

నమో శ్రీవేంకటేశాయ
నమో నమో శ్రీ తిరుమల తిరుపతిశ్రీవేంకటేశాయ
నమోనమ:


--(())--




 2)ఉll మక్కువ సప్తశైలముల మాటున దాగితి వేలకో గనన్,
మ్రొక్కులు దీర్చ వచ్చునెడ ముందుకు సాగగలేక భక్తులున్,
స్రుక్కుచునుండ నీకిదియ చూడ్కికి వేడుకయయ్య  నేవడిన్, 
చక్కగ నేలకున్ దిగియు చక్కికి రాగదె వేంకటేశ్వరా!

మక్కువ తో ఏడుకొండలపై ఉన్నావు 
చక్కగ చూచేటి వేదికపై నుంచున్నావు
మ్రొక్కులు తీర్చేటి భక్తులనే రక్షించావు
పక్కగ ఆకల్ని తీర్చుట లక్ష్యమైనావు !

కష్టాలను తీర్చుటపై సహకరించావు
నష్టాలను మాన్పుటపై అనుకరించావు
ఇష్టాలను పంచుటపై ఉపకరించావు
ఇష్టుల్ని రక్షణయే  లక్ష్యమైనావు!

సాగగలేక ఉన్న భక్తులన్ రక్షించావు 
ఆగగలేక ఉన్న శక్తులన్ మాన్పించావు 
వేగగలేక ఉన్న ఏడ్పులన్ తగ్గించావు 
దాగగలేక వెంట నేతీర్చే వేంకటేశ్వరా!    

--((***))--


3)ఉll చక్కనివాడవంచు మరిచిక్కులు బెట్టె దవంచు యెందరో,
నిక్కముగాగ బల్కినను నెమ్మది యించుక నమ్మకేనియున్,
మక్కువ నమ్మియుంటి ననుమట్టుకు నేగతిబ్రోచెదో గదే,
చక్కని సామి నీదు పదసారస మేగతి వేంకటేశ్వరా!

చక్కని వాడవయ్యా
చిక్కులను తొలగించవయ్యా ...... 
నిక్కముగా తెల్పుతున్నామయ్యా
మక్కువగా ప్రార్ధిస్తున్నమయ్యా తండ్రి ......     
 
ఏ గతిన బ్రోచెదవో  మమ్ము
ఏ తీరున చూచెదవో మమ్ము
ఏ మాయ చేసెదవో  మమ్ము
ఏ మన్న కొలిచెదము తండ్రి  ....... చక్క

నమ్మి యుండి నిన్నే కొల్చెద
నమ్మకము వమ్ము చేయకయ్యా  .....
కమ్ము కున్న బాధల్ని తొలగించి 
చెమ్మకళ్ళను తుడవవయ్యా తండ్రి ... చక్క   

నీదు పదసారస మేగతి
నీదు సమపూజల మేగతి
నీదు సమసేవల మేగతి
నీవు మా సమస్యలు తీర్చు తండ్రి ...       

చక్కని వాడవయ్యా
చిక్కులను తొలగించవయ్యా ...... 
నిక్కముగా తెల్పుతున్నామయ్యా
మక్కువగా ప్రార్ధిస్తున్నమయ్యా తండ్రి ......   *   
 
--(())--

 4)ఉllగంగ కుజన్మభూమి శ్రితకాండము కెల్లను కల్పవాటి శ్రీ,
మంగకు కొంగుబంగరును మౌని హృదంబుజ షట్పదంబులున్,
సంగతులైన వారికిని సంసరణార్ణవ ముద్ధరింపగా
రంగగునావ నీపదములౌ గద శ్రీకర వేంకటేశ్వరా!

మమ్ముద్ధరింపగ నావవై
మా కళత్రాన్ని తొలగిన్చే దైవమై
మా ఆనందానికి ఉషోదయమై
సుప్రభాతవేళ కొలుస్తున్నాము శ్రీ వెంకటేశ్వరా

శ్రీ గంగకు జన్మభూమి 
శ్రీ మంగకు మాతృభూమి 
శ్రీ రంగ కు పుణ్యభూమి 
శ్రీ పదం తో పసిడిభూమి

మౌని హృదంబుజ షట్పదంబులున్,
మౌన బిజాంకుర  షట్పదంబులున్,
మేని సత్యవ్రత షట్పదంబులున్,
మనసు గళత్ర షట్పదంబులున్,

సంస్కరణార్ధముగా వెలసి
సంప్రదాయబద్ధముగా ఉండి
సాహిత్య పరంగా తొణికిసలాడి
సత్య ధర్మ పాలన నీదే వెంకటేశ్వరా

మమ్ముద్ధరింపగ నావవై
మా కళత్రాన్ని తొలగిన్చే దైవమై
మా ఆనందానికి ఉషోదయమై
సుప్రభాతవేళ కొలుస్తున్నాము శ్రీ వెంకటేశ్వరా
--((***))--

5)ఉll చక్కసుషుప్తి జెందువిధి చక్కికినేగియు సోమకుండు మున్,
అక్కజమార వేదముల నల్లన మ్రుచ్చిలి యబ్దిడాగినన్,
చొక్కపు మీనమై జలధిజొచ్చియు రక్కసుద్రుంచి వేదముల్,
మక్కువదెచ్చి బ్రహ్మకును మానుగనీయవె వేంకటేశ్వరా!

విధిగా కార్యనిర్వాహణ చేసి
మది తలపులను నెరవేర్చి
దధి ని చిలికినట్లు చిలికి
నిధి నందించి ఆదుకున్న వేంకటేశ్వరా!

వేదములకొరకు మత్యవతారమెత్తి
సంద్రమున రక్కసులతో పోరాడీ
ధర్మరక్షణార్ధమై వేదములు తెచ్చి
విధాతకు అందించావా వేంకటేశ్వరా!   ...... వి

అమృతము కొరకు కూర్మావతారమెత్తి
మోపుపై పర్వతన్నే మోసి
రక్కసులు, దేవతలు ఆడించినట్లు ఆడి    
అమృతాన్ని దేవతపారం చేసిన వేంకటేశ్వరా! ...... వి

ధర్మరక్షణార్ధమై వామనునిగా అవతరించి
రాక్షసుల శక్తి పెరగనీయకుండా బలిని ఆశ్రయించి
మూడుఅడుగులతో ముల్లోకాలను దానంగా గ్రహించి
బలిని పాతాళంలోకి తొక్కిపెట్టి మమ్ము ఆదుకున్న వేంకటేశ్వరా! ...... వి 
 
విధిగా కార్యనిర్వాహణ చేసి
మది తలపులను నెరవేర్చి
దధి ని చిలికినట్లు చిలికి
నిధి నందించి ఆదుకున్న వేంకటేశ్వరా!

--((***))--

ఉll పయ్యెద జక్కనొత్తుచును భౄలత ద్రిప్పుచు రెప్పలార్పుచున్,
చయ్యన దానవాళికటు సారెకుమోహములుప్పతిల్లగా
నెయ్యము జూపి యాసుధను నేర్పున మోహినివై,సురాళికిన్,
అయ్యడబోసి తీవెకద యార్తజనావన వేంకటేశ్వరా!

శ్రీ వెంకటేశ్వర లీలల్ - (8౩)

పయ్యెద జక్కనొత్తుచుఁన్
భృలత ద్రిప్పి ద్రిప్పుచున్
కనురెప్ప లార్పి తెరుచుచున్
వయ్యారపు చూపుతో మత్తెక్కించెన్
    
రక్కసులకున్ దేవతలకున్
చేతనున్న అమృత భా౦డమున్
హావభావ విన్యాసములన్ 
చూపి మోహములో ఉంచేన్

నెయ్యముచూపి యా సుధన్
వియ్యముగా వంచి వంచకున్
రక్కసులన్ ఉడికించి దేవతలకున్
అయ్యడబోసిన మోహిని అవతారమున్ 
    
ఆపదమొక్కులవాడవున్
ఆపద్భాందవుడవున్
ఆనందామృతమున్
అందించే శ్రీ వెంకటేశ్వారా
గోవిందా గోవిందా గోవిందా

--((***)-- 
 8)ఉll ధారుణి చాపకైవడిని తద్దయు జుట్టియు నబ్ది డాగు యా
క్రూరుని హేమనేత్రు వడికోరల జీల్చియు పుథ్వి నెల్ల పెం,
పారెడి శృంగమందు తగ భద్రత లాంఛనమై రహింపగా,
ధీర వరాహ రూపమున దీప్తిజెలంగవె వేంకటేశ్వరా!

పృథ్విని చాపగా చుట్టి
సంద్రమున దాగే క్రూర రక్కసుడున్
ధీరవరాహ రూపమున్ దాల్చి
ఘోరరాక్షసుంతో యుద్ధం సల్పే

హేమనేత్ర కోరలతో
రక్కసుని హృదయాన్ని చీల్చి
పృద్విని శృంగమందు తగ భద్రతతో
పుడమిపైకి తెచ్చిన మహనీయుడున్

దేవతాగణంబుకు రక్షణ కల్పియున్
సమస్త సృష్టికి మూలంబయ్యెన్
ఆద్యాఆత్మిక ఆర్తుల ఆర్ఢ్యడయ్యెన్
ఆత్మగా అందరిలో ఉన్న
ఆపద్భాదవ శ్రీ వెంకటేశ్వరా
గోవిందా గోవిందా గోవిందా


--((***))--

6)ఉll కవ్వముగాగ మందరము కవ్వపు తాడల వాసుకై తగన్,
నివ్వటిలంగ క్షీరజలథిన్ సుధగోరి సురాసురల్ తమిన్,
మవ్వముగా మథింపగను మందర మబ్దిని మున్గ కూర్మమై,
నెవ్వగ మాన్పి వారలకు నీప్సిత మీయవె వేంకటేశ్వరా!


7)ఉll పయ్యెద జక్కనొత్తుచును భౄలత ద్రిప్పుచు రెప్పలార్పుచున్,
చయ్యన దానవాళికటు సారెకుమోహములుప్పతిల్లగా
నెయ్యము జూపి యాసుధను నేర్పున మోహినివై,సురాళికిన్,
అయ్యడబోసి తీవెకద యార్తజనావన వేంకటేశ్వరా!

8)ఉll ధారుణి చాపకైవడిని తద్దయు జుట్టియు నబ్ది డాగు యా
క్రూరుని హేమనేత్రు వడికోరల జీల్చియు పుథ్వి నెల్ల పెం,
పారెడి శృంగమందు తగ భద్రత లాంఛనమై రహింపగా,
ధీర వరాహ రూపమున దీప్తిజెలంగవె వేంకటేశ్వరా!

 9)చంll హరిగిరి యెక్కడంచు కనకాక్షుని యన్న కుమారు నుద్ధతిన్,
కరకర పండ్లుగీటి యడుగన్ సకలంబున నుండు నన్న యా,
చిరుతని గావ కంబమున శ్రీనరకేసరివై జనించి నీ,
నరయుగ యూరులన్ బొదివి వానిని జీల్పవె వేంకటేశ్వరా

10)ఉll కూరిమి గుజ్జువై బలిని గొంకక నిద్ధర మూడడుంగులన్,
నేరుపుతోడ వేడి తగ నీ చరణద్వయి భూనభంబులన్,
ధీరత గొల్చి మూడవ పదిన్, బలిశీర్షముద్రొక్కివేడ్క పా,
కారి కొసంగవే సిరుల కామిత దాయిక వేంకటేశ్వరా!

11) ఉll విందును యారగించి కృపవీడియు తండ్రిని ద్రుంచినట్టి యా,
మందుని కార్తవీర్యు దునుమాడియు కక్షను రాజులందరన్,
మ్రందగ జేసి వారి రుధిరంబును తండ్రికి తర్పణంబుగా,
క్రదిల జేయవే పరశురాముడవౌచును వేంకటేశ్వరా!

 12) ఉll ఈ ధరగావగా ధశరథేసుని పుత్రుడవై జనించి యా,
గాధి తనూజు యాగమును గాచి యహల్య బ్రోచి యం
త గంగాధరు విల్లుద్రుంచి జనకాత్మను చట్టనుబట్టి లీల లం,
కాధిపు ద్రుంచి రాఘవుడవై విలసిల్లవె వేంకటేశ్వరా!

13)ఉll దేవకి గర్భమందునను దీప్తిజనించియు నందు పల్లెలో‌,
నీవల పూతనాదులను నేర్పున ద్రుంచియు వేణువూది బృం,
దావని రాసమున్ సలిపి తద్దయు రాముని గూడి కంసునిన్,
లావున ద్రుంపవే సొరిది కృష్ణుడవౌచును వేంకటేశ్వరా!

14)ఉllధారుణి జంతుహింసలను త్రాగుడు లౌచును ధర్మమొల్లకన్,
జారులు చోరులై మరియు సత్యము వీడియు బొంకులాడుచున్
దూఱుల బల్కుచున్ ప్రజలు దుర్మతులై చెడిపోవ బుద్ధుడై,
బోరన బుద్దులను గరపిబ్రోవవె వారల వేంకటేశ్వరా!

15)చంll ధరణిని యొంటి పాదమున ధర్మువు నిల్చియు నుండునంతలో,
నరయగ నద్దియున్ కలియుగాంత్యములో నశియింప ధర్మమున్, 
వరుసగ నాల్గు పాదముల వారక నిల్పగ కల్కిమూర్తివై సరగున దుష్టులన్
దునిమి సాధుల బ్రోవవె వేంకటేశ్వరా!

16)ఉll వాసిగ శౌనకాది మునివర్యులు యజ్ఞ ఫలంబు నందగా,
వాసితమైన సత్వగుణ భాసితు డెవ్వడొ దెల్పనా భృగున్,
థీసము నంప రుద్రుని విధిన్ పరిశోధనసల్పి యొల్లకన్,
రోసి వికుంఠ మేగి నిను రూఢిని గాంచడె వేంకటేశ్వరా!

17)ఉll అంతట లక్ష్మి తో సరసమాడెడి నిన్ గని క్రోధనేత్రుడై,
చింతిలి నీ యురం బవియజెచ్చెర దన్నిన లక్ష్మి యల్గి నీ,
చెంతను బాసినన్ మునికి చిత్రముగా పదసేవ సల్పుచున్,
పొంతన పాద నేత్రమును పూనిక నొత్తవె వేంకటేశ్వరా!

 18)చంll మునికటు గర్వమెల్లదిగి మోకరిలంగను మ్రొక్కి శాంతుడై,
అనుపమ సత్వమూర్తి నమరావళి లోపల నీవెగా హరీ!
నినువలె బోలు దైవమిల నెచ్చటలేరు హవిస్సునందగా,
మునుకొని నీకె జెల్లునని మున్ ముని యేగడె వేంకటేశ్వరా!

19)ఉll ఆపయి లక్ష్మి కై వెదకి 'హా'యని యార్తరవంబు దోప సం,
తాపము మీరగా పరము దప్పియు భూమికి వచ్చి కానలన్,
తోపక గ్రుమ్మరన్ సిరియు దుఃఖిత యౌచును నీకునై మదిన్,
దీపితమౌ నుపాయమును తేకువ నెంచరె వేంకటేశ్వరా!

20)ఉll ధాతయు గోవునై హరుడు తద్దయు వత్సమునై చెలం గగా,
ప్రీతిని గొల్లభామగను శ్రీవిలసిల్లియు చోళరాజుయెం,
తేతనివార గోసరళి దెల్పగమెచ్చియు రాజు వేడ్కమై,
యాతని మందలన్ గలప యావు చరింపదె వేంకటేశ్వరా!

 21)ఉll ఎండకు వానకున్ దడిసి యేర్చిన నెమ్మది వృక్ష మూల మం,
దుండెడు పుట్టలో విథిని దూరుచు వాసము చేయుచు న్నెదన్,
దండిగ క్షుత్పిపాసలకు తాళక నీవును క్లేశమొందగా,
అండగ నిల్చెగా సిరియు నయ్యెడ కానక వేంకటేశ్వరా!

22)ఉll కానకు నేగి యాపసుల కాపరి కందక క్రొత్తగోవు దా,
మానుగ నీదు పుట్టకడ మానక నిత్యము పర్వుపర్వునన్,
తాను పొదుంగు పాల్ గురిసి తాలిమి నీదగు క్షుత్తు బాపుచున్,
ధేనువు లందు చేరుకొని దీప్తి చరింపదె వేంకటేశ్వరా!

23)చంll ప్రతిదిన మెన్న యావుకడ పాలను గానక రాణి,
కాపరిన్, కతమెరుగంగ నోపునన కారణమేమి యటంచు నిత్యమున్,
జతగొని మేయుచుండు పసుసంతతి నంచని వాడు దెల్పగా,
చతురత మంతనంబున విచారము సేయడె వేంకటేశ్వరా!

24)చంll పసరము వెంటనంటి యెక వాసరమందున గొల్లడేగగా,
కసిమసి పుట్టజేరి నిను కమ్మని పాలను త్రాపుచుండగా,
పసువును యల్గి గొడ్డలిని బట్టియుమోదిన దెబ్బ గాటమై,
విసురున నీ తలన్ దగుల వేదన జెందవె వేంకటేశ్వరా!

25)చంllశిరమున గారు రక్తమును చిక్కగబట్టి కరంబుతో నినున్,
దురమున గొట్టినట్టి యలదుష్టుని భూతముగా శపించినన్,
కరములు మోడ్చి వాడడలి కావవె శాపము ద్రిప్పియన్న నా,
వరవుడవౌచు వుందువని వానిని యేలవె వేంకటేశ్వరా!

26)చంll శ్రమమని దోచి యానెలవు చెయ్యన బాసి వరాహమూర్తి యా,
శ్రమమును జేరి స్వామిని ధరన్ యెక కొంత వసింపవేడి నే,
మమున వసింప యావకుళమాత యనుగ్రహమూని మాతయై,
కొమరునిగానినున్ తలచి కూరిమి బెంపదె వేంకటేశ్వరా!
ఇంకావున్నాయి.,
27)చంll మును వనమాలికాంశ ముదమొప్ప యశోద కళన్ విరాజిలన్,
మనియెడి యీమె దా వకుళమాలిక గాగను కృష్ణు తేజమున్,
కనుగొన నీవవై చెలగు కారణ మౌటను నీకు తల్లియై,
చనువుగ నొప్పుచుండెకద సాధుజనావన వేంకటేశ్వరా!

28)చంll ఒకదినమందు వేట తమినొప్పుగ తల్లిని వేడికానలో,
మెకముల వేట సల్పి కడు మేనును డస్సి పిపాసచెంది చే,
రిక గల పూవుతోట గని లీలను జొచ్చి కొలంకు జేరు నిన్,
చకితయు నౌచు రాకొమరి చెయ్యన జూడదె వేంకటేశ్వరా!

29)ఉll ఆమని యాదినంబునను నంగజ పూజలు సల్ప నెచ్చెలీ,
స్తోమము గొల్వ రాకొమరి సోయగ మొప్పగ పుష్పతోటకున్,
నేమముతోడ వచ్చి మది నీప్సిత మేర్పడ నుత్సవంబులో,
కోమలి మున్గగా యెదను కూరిమి దోచవె.వేంకటేశ్వరా!
ఇంకావున్నాయి.,
 30)ఉll నీవిరహంబు తాళకను నీరజ లోచన చోళపుత్రి యున్,
వావిరి చిల్కతో కబురు పంపియు తన్నును చెట్టబట్టగా,
భావముదెల్ప నీవిరళి బల్మరు యామెకు దెల్ప చిల్కచే,
భావజుడింపు మిమ్ములనుభద్రతగూర్చడె వేంకటేశ్వరా!

31)ఉll దేవమునీంద్రు పల్కువిని తేజముతో వకుళామతల్లి,
ప,ద్మావతి నీకు దేవి యగుమాడ్కి విచారముసల్పి ప్రేమతో,
దీవెనలిచ్చి ఛోళపురి దీప్తిని జేరగసోదెసానివై,
తావక వాక్యమందు భవితవ్యము దెల్పవె వేంకటేశ్వరా!

32)ఉll దేవతలందరున్ గలిసి తేజము మీరగ పెండ్లి పెద్దలై,
చేవ కుబేరుడర్థమిడ చెన్నువహించియు పెండ్లియై ధరన్,
నీవల పద్మతోడుత వినిర్మల ప్రేమము నొప్పగా వనిన్,
భావుకులై చరింప సిరిభామిని జూడదె వేంకటేశ్వరా!

 33)చంll అలుక వహించి నీయెడల నార్తి సపత్నితొ కయ్యమాడగన్,
చెలుల వివాదమున్నుడుప చేతనుగాక కడింది కుందియున్,
శిలవగు చరిత నిల్వగను చేడెల చింతల వంతలన్నియున్,
చలమున బట్టి వందురుచు సాగిలి మ్రొక్కరె వేంకటేశ్వరా!

34)ఉll ఆ సురమౌని పల్కునను నర్చితులై శిలలౌచు
నొప్పగా, భాసుర శేషశైలమున భక్తజనావళి నేలుచున్
సదా, వాసిగ వడ్డికాసులను బట్టి శిరోజములందుచున్న
నీ,వాసము శ్రీనివాసమన వర్ధిలు చుండదె వేంకటేశ్వరా!