1, ఫిబ్రవరి 2023, బుధవారం



నాతో నా శ్రీమతి... ప్రాంజలి ప్రభలు.. (1)


ఏదొ నీకును చెప్ప కుండగ ఏదొ దాచిన బాధ్యతే, అందుకే మన మధ్య శోద్యము అంతకంతకు మారునే, నాకు నీవును అర్ధ మవ్వక నేను నీకును బంధమా, నిద్ర పోయిన లేప కుండిన నాది తప్పుయె అందువే అంటూ భార్యతో పలికాను సర్వ యంత్రము మౌన మవ్వును సర్వతంత్రము లీనమై, గొప్ప వైనను తెల్ప లేకను గోప్య మవ్వుట తీవ్రమై, సంఘ మందును వాడు కొందుకు సమ్మ తమ్ముగ ఉందిలే, విశ్వ మాయను మార్చ లేకయు విశ్వ మోహము తప్పదే నాతో పలికే నా శ్రీ మతి నిద్రలో 'మనిషి' ఉండడు., మెలకువలో 'దేవుడు' ఉండడు. నాకు అర్ధంకాలేదు  కొద్దిగా తెలిస్తే వివరించగా తలుపులే శ్రీ మతీ అంతలేదు అయినా తెలిసింది తెలియ పరుస్తాను లే నీదు కోవెల లోపలే లును నీదు భావము నిన్ను లో, నిద్ర పోకయు ఉధ్ధ రించుట నగ్న మవ్వుట కోర్కలే, నిర్మ లమ్ముగ ఉంచ నియ్యక నిన్ను నన్నును హాయిగా, ఉండ నియ్యదు మన్షిమన్షిగ ఉర్కు పర్గులు గుండెకే. అందుకే నిద్రలో మనిషి ఉండడు. మరిమెలుకువలో దేవుడు ఉండడు అంటే అదీ చెప్పు ఈ మట్టి బుర్ర కు కొద్దిగా ఆయినా అర్ధమవుతుంది.  కాస్త ఓపిక పెట్టండి శ్రీ వారు తొందరపడితే ఏమీ అర్ధంకాదు, ఇదేమి తొందర చేస్తే కరగిపొయ్యేటి మనసు కాదు. ఏదైన దేవుని లీలలు మనకర్ధం కావు.

మానవ జన్మలో - మనుగడ ముఖ్యము, మనసును మాయతొ - ముంచి వేయు

విశ్వాసపు పరీక్ష - వింతగా మారును , విజయము ప్రశ్న గా - వీధి పడును

జయము నిన్నునుఆపు - జాడ్యము నీవెంట, ప్రేమయనునది యే - పాద్య మవ్వు

అభిమాన భావమ్మ - అందరిలో ఉండు, అయినను కాలము - బట్టి మార్చు

గౌరవముతో ను పెరిగియు - గాధ తెల్పి , గమ్యము ఇదియే వాదన - వద్దు ఎపుడు

ఆత్మ విశ్వాసం వ్యక్తిపై - మరులు కురిసి, పంచభూతాల సాక్షిగా - పగలు రేయి

అందుకే మెలుకువలో దేవుడు ఉండడు పగలు రేయి కష్ట పడుతూ నిద్రపోతాడు ప్రాణుల గుండెలో అని తెలిపే శ్రీ మతిగారు శ్రీ పతితో కాస్త కాఫీ ఇస్తావా అయ్యో రామా మర్చా, ఃఃఇప్పుడు తీసుకొస్తా

......

నీ మాటల కన్నా కాఫీ రుచిగా ఉంది  అవునా....అయితే కాఫీ త్రాగండి మాటలతో పనియేమిటి. నీవు అలా చెపుతూ ఉంటే మనసు ఎటో పోతుంది అంతపని చేయకండి, మీ మనసు నాకు తెలియదా అవునే నామనసు నీకు తెలుసా....... ఏదో చెప్పు  ముసి నవ్వులు తో మురిపిస్తూ కదిలింది శ్రీ మతి *****

***


ఉద్యంతు శతమాదిత్యా ఉద్యంతు శతమిందవః ౹

న వినా విదుషాం వాక్యేర్నశ్యత్యాభ్యంతరం తమః ౹౹🌺

       వంద సూర్య చంద్రులు పుట్టిరానీ, విద్వాంసులైన జ్ఞానుల మాటలు వినకుండా ఆత్మ జ్ఞానానికి అంటిన చీకట్లు తొలగిపోవు.

           29-5-2023...

*ఒక చక్కని ఏకాక్షర శ్గ్లోకము 

యాయాయాయాయాయాయాయా  యాయాయాయాయాయాయాయా |

యాయాయాయాయాయాయాయా  యాయాయాయాయాయాయాయా ||

పదవిభాగం 

యాయాయా, ఆయ, ఆయాయ, అయాయ, అయాయ, అయాయ, అయాయ, అయాయ, ఆయాయాయ, ఆయాయాయ, ఆయాయా, యా, యా, యా, యా, యా, యా, యా, యా. 

తాత్పర్యం

భగవంతునికి అలంకారమైన ఈ పాదుకలు  మనకు అన్ని శుభాలను కలిగిస్తాయి. సర్వరోగాలను హరిస్తాయి. నిరంతరం అతని సన్నిధిలో ఉండాలనే మన కోరికను సఫలం చేసే జ్ఞానాన్ని చేకూర్చుతాయి. ఈ పాదుకల వలన మనం ప్రపంచంలోని అన్ని ప్రదేశాలకూ చేరుకోవచ్చు. అటువంటి మహిమాన్వితమైన ప్రభుపాదుకలకు వందనం. 

(శ్రీ వేదాంత దేశికుల ‘పాదుకాసహస్రం’ నుండి)

చక్కని పై  శ్లోకాన్ని అందించిన శ్రీ కంది శంకరార్యులకు నమస్కారములు

***

ముకుంద మూర్ధ్నా ప్రణిపత్య యాచే భవంతమే కాంత మియంత మర్ధం!

అవిస్మృతి స్త్వ చ్చరణార విందే భవేభవే మేస్తు భవత్ప్రసాదాత్!!

భావం:-

( శ్రీ కులశేఖర మహారాజు - మొదటి శ్లోకంలో కృష్ణుని పిలిచి , రెండో శ్లోకంలో ఎదుట నిలచిన కృష్ణునకు జయము  పలికిరి. ఈ శ్లోకం నుండి శ్రీ కులశేఖరులు స్తోత్రము చేయుచున్నారు ఈ శ్లోకం "ముకుంద"తో ప్రారంభమగుట వలన "ముకుందమాల" అను పేరు ఈ స్తోత్రమునకు వచ్చినది. ఇందులో ముకుంద దశాక్షరీమంత్రము నిక్షిప్తమై   ఉంది అని  పెద్దలు చెప్పుదురు ).

ఓ ముకుందా ! నీ పాదార విందములను జన్మ జన్మ మూల నేను మరువకుండునట్లు అనుగ్రహింపుము. నీ ఎదుట శిరస్సు వంచి, మోకరిల్లి ఈ కోరికను కోరుకుచున్నాను. 

లోకా: సమస్తా: స్సుఖినోభవన్తు!

......

శ్లో𝕝𝕝 విపత్తౌ కిం విషాదేన  సమ్పత్తౌ హర్షణేన కిమ్।

భవితవ్యం భవత్యేవ కర్మణో గహనా గతిః॥

తా𝕝𝕝 ఆపదలలో దుఃఖించడం ఎందుకు, సంపదలలో సంతోషించడం ఎందుకు? ఏది జరగనున్నదో అది జరిగితీరుతుంది....కర్మగతిని ( ఏ కర్మ ఎపుడు ఏ ఫలం ఇస్తుందో ) తెలుసుకోవడం కష్టం....

----


*శ్లో𝕝𝕝 ఏక ఏవ పదార్థస్తు* *త్రిధా భవతి వీక్షితః|*

*కుణపం కామినీ మాంసం* *యోగిభిః కామిభిః శ్వభిః||*

*తా𝕝𝕝 మానవ శరీరాన్ని... కనుక పరికించి చూస్తే యోగికి తోలుతిత్తిలా, కాముకుడికి కోరిక తీర్చేదిగా, క్రూర మృగానికి మాంసపు ముద్దగా ఎలా కనిపిస్తుందో, అదే విధముగా పదార్థము ఒక్కటే అయినా, వారి చూపును/ భావనము బట్టి పలురకాలుగా కనిపిస్తుంది/అనిపిస్తుంది .... అనగా అంతా మన చూపులోనే/భావనలోనే ఉంది అని భావము.*

---------------

🌺షట్కరణో భిద్యతే మంత్రశ్చ       తుష్కర్ణ: స్థిరో భవేత్ ౹

     తస్మాత్సర్వ ప్రయత్నేనః      షట్కర్ణం వర్జయేత్సుధీ ౹౹🌺

     ఆరు చెవులలో మాటలు పడితే అది రట్టువడమే.అయితే నాల్గు చెవులకు పడినది కాబట్టి గట్టి రహస్యమవుతుంది.అందువల్ల బుద్దిమంతుడైన వాడు చేసే ప్రయత్నాలన్నీ చేసి ఆరు చెవులను తప్పించాలి.

---------------

🌺నాపృష్ఠహ కశ్యతదబోయాత్      న చాన్యాయేన పృచ్ఛతః ౹

     జానన్నపి హి మేధావి      జడవల్లోక ఆచరేత్ ౹౹🌺

     నిన్ను ఏమి అడగనపుడు ఏమి చెప్పకూడదు.అహంకారంతో అడిగేవాడికి జవాబు చెప్పరాదు.అలాగే,విద్యావంతుడు చాలా విషయాలు తెలిసిన వాడైనప్పటికీ లోకంలో ఏది తెలియనట్టే మౌనంగా ఉండాలి.

---------------

🌺న యత్రాస్తి గతిర్వా      రష్మీనాం చ వివస్వతః ౹

     తత్రాపి ప్రవిసత్యాశు      బుద్దిర్బుద్ధిమతాం సదా ౹౹🌺

     గాలి చలనం ఎక్కడెక్కడ ఉండదో,ఎక్కడ సూర్యుడి కిరణముల ప్రవేశము ఉండదో అక్కడకూడా బుద్దిమంతుల బుద్ధి ఎపుడైనా సరే వేగంగా ప్రవేశిస్తుంది.

---------------

🌺న యత్రాస్తి గతిర్వా      రశ్మీనాం చ వివస్వతః ౹

     తత్రాపి ప్రవిసత్యాశు      బుద్దిర్బుద్ధిమతాం సదా ౹౹🌺

     గాలి చలనం ఎక్కడెక్కడ ఉండదో,ఎక్కడ సూర్యుడి కిరణముల ప్రవేశము ఉండదో అక్కడకూడా బుద్దిమంతుల బుద్ధి ఎపుడైనా సరే వేగంగా ప్రవేశిస్తుంది.

---------------

🌺పంకోద్భవం న చ విమర్దసహంసద్భవ      శైవాలజాలసహవాస విడంబితం చ౹

     ఇందీవరం దినకరేణ మహాశయేన      సంభావితం భవతిభాజనమిందిరాయా: ౹౹🌺

     తామర పువ్వు బురదలో పుడుతుంది.చాలా మృదువు.కేవలం స్పర్శతో ముడుచుకుంటుంది.పాచిలో ఉండటంతో అవమానమే.అయితే సూర్యుడితో గౌరవించడమువల్ల లక్ష్మికి కూడా ఆశ్రయంగా ఉంది.సూర్యుడివలన వికసించి చూడటానికి అందంగా ఉంటుంది.అలాగే మహావ్యక్తుల ఆశ్రయం పొందినవారు ఎటువంటి హీనస్థితిలో ఉన్నా గౌరవం పొందటానికి అర్హులే.

---------------

🌺బాలో వా యది వా వృద్ధో      యువా గృహమాగతః ౹

     తస్య పూజా విధాతవ్యా      సర్వత్రాభ్యాగతో గురుః ౹🌺 

                    బాలుడవని,వృద్ధుడవని,యువకుడవని ఇంటికి వచ్చిన వాడికి సత్కారం చెయ్యాలి.అభాగ్యుతుడైన వాడు ఎప్పుడు గురుతో సమానము అవుతాడు.

----------------

🌺పూర్వ జన్మకృతం కర్మ       తద్దైవమితి కథ్యతే ౹

      తస్మాత్పురుష కారేణ       యత్నం కుర్యాదతంద్రితః ౹🌺

       పూర్వ జన్మలో చేసిన కర్మ ఏదైనా దాన్ని దేముడు ఇచ్చిన అదృష్టంగా చెపుతారు.కావున  సోమారితనము లేకుండా పురుష ప్రయత్నాలు చెయ్యాలి.

----------------

🌺దోషాకరోsపి కుటిలోsపి       కలంకితోపి       మిత్రావసాన సమయే 

      విహిత్యోదయోsపి౹       చంద్రాస్తథాపి హారవల్లభ       తాముపైతి

      నైవాశ్రితేషు మహతాం దోషాశంకా ౹౹🌺

           చంద్రుడు వక్రుడై ఉండవచ్చు,కళంకితుడై ఉండ వచ్చు,స్నేహితుడైన సూర్యుడు అస్తమించే సమయములో పుట్టవచ్చు,అయినా...అతను శివుడికి ప్రియమైనవాడే.పెద్దవాళ్ళు ఆశ్రయం ఇచ్చిన మీదట ఆశ్రితులలో ఉన్న దోషాలను గురించి ఎవరూ సందేహించ రాదు. 

---------------

🌺దాతా లఘురపి సేవ్యో భవతి      న కృపణో మహానపి సమృద్ధ్యా ౹

     కూపోsతః స్వాదుజలః       ప్రిత్యేఐ లోకస్య న సముద్రః ౹౹🌺

     దానము చేసేవాడు తక్కువైనా తీసుకుందుకు తగినవాడు.సిరి సంపదలలో పెద్దవాడైనా లోభి అర్హుడుకాడు.నూతిలో ఉన్న తీపి నీరు ప్రపంచానికి ప్రేమతో మెప్పించ వచ్చు.అయితే సముద్రపు నీరు అలా మెప్పించలేదు

---------------

🌺క్లేశో మహాన్ విలంబే స్యాత్      ప్రజానాం న్యాయనిర్ణయే ౹

     గరిష్టo కాలమానం స్యాద్      ద్విమాసం న తతోsధికమ్౹౹🌺

       సకాలములో న్యాయాన్ని ఇవ్వకపోతే ప్రజలు చాలా కష్టములు ఎదిరించాల్సి వస్తుంది.అందుచేత కేవలం రెండు నెలల్లో తీర్పు చెప్పే రీతిలో న్యాయ వ్యవస్థను ప్రతిష్టాపించాలి.దానికన్నా ఎక్కువ ఆలస్యం అవ్వకూడదు.

..........

🌺ఘాతయితు మేవ నీచ      పరకార్యంవేత్తి నా ప్రసాదయితుమ్ ౹

     పాతయితుమస్తి శక్తి:      వాయోవృక్షం నా చోన్నమితుం ౹౹🌺

   నీచులకు పరర కార్యాలను పాడు చేసేది ఎలా అనేది మాత్రం తెలిసి ఉంటుంది,అంతే కానీ దాన్ని ఎలా ఉత్తమంగా చేసేది అనేది తెలియదు.చండమారుతానికి వృక్షాన్ని కూల్చే శక్తి ఉందేకానీ  వృక్షాన్ని నిల్పే శక్తి ఉండదు.

...........

🌺అశనాదింద్రియాణీవ స్యు:      కార్యాణ్య ఖిలాన్యపి ౹

     ఏతస్మాత్కారణాద్విత్తం      సర్వసాధనముచ్యతే ౹౹🌺

        ఇంద్రియాలు ఆహారం సేవించుటవల్ల ఎలా పనులు చేస్తాయో అలా అన్ని పనులు డబ్బుతో నడుస్తాయి. అలాగని డబ్బే ప్రతి పనులకు సాధన అని చెపుతారు.

.........

🌺సర్వం కర్మేదమాయత్తం      విధానే దైవమానుషే ౹

     తయోరదైవ మాచింత్యం తు      మానుషే విద్యతే క్రియా ౹౹🌺

      అన్ని రకాల మంచి చెడ్డలు  అదృష్టం మరియు మానవ ప్రయత్నాలను అనుసరించి ఉంటాయి.వాటిల్లో ఏది అదృష్టమనే విషయం మనిషి తెలుసుకోలేడు.అయితే,మనిషి తన ప్రయత్నాలను ఎక్కువ తక్కువగా చేసుకోవచ్చు.

....

**శ్లో* 𝕝𝕝 *పృచ్ఛకో మార్గదర్శీ చ*   *ధైర్యశాలీ విదూషకఃl*

*విశ్వాసీతి సుహృద్భేదాః*  *నరస్యావశ్యకా ఇహl|*

తా𝕝𝕝 *ప్రశ్నించేవాడు, సన్మార్గం చూపువాడు, ధైర్యం చెప్పేవాడు, నవ్వుతూ నవ్వించేవాడు, నమ్మకస్తుడు అను ఈ అయిదు రకాలైన మిత్రులు ఈ లోకంలో మానవుడికి ఉండాలి.*.....

.........

🌺కాలశాస్త్ర వినోదేన      కాలో గచ్ఛతి ధీమతాం ౹

     వ్యసనేన తు మూర్ఖణాం      నిద్రయా కలహేన వా౹౹🌺

        బుద్దిమంతులు కావ్య శాస్త్రాలను చదవడం వల్ల కాలం గడిపితే,మూర్ఖులు వ్యసనాలతో,నిద్రతో,పొట్లాటలతో కాలం గడుపుతారు.ప్ర్రాచిన ఒక కవి అభిప్రాయ ప్రకారం ప్రజలు తాము వెళ్లలేని ప్రాంతములలో,తమకు అయ్యేవి,అవ్వని అనుకూలాలు గురించి ఎవరో అధికారి చేసిన,చెయ్యని పనుల గురించి చర్చలు చేస్తూ కాలాన్ని సదుపయోగం చెయ్యకుండా కాలాన్ని వ్యర్థం చేసుకుంటూ వుంటారు అని అన్నారు.

........

🌺కాలశాస్త్ర వినోదేన      కాలో గచ్ఛతి ధీమతాం ౹

     వ్యసనేన తు మూర్ఖణాం      నిద్రయా కలహేన వా౹౹🌺

        బుద్దిమంతులు కావ్య శాస్త్రాలను చదవడం వల్ల కాలం గడిపితే,మూర్ఖులు వ్యసనాలతో,నిద్రతో,పొట్లాటలతో కాలం గడుపుతారు.ప్ర్రాచిన ఒక కవి అభిప్రాయ ప్రకారం ప్రజలు తాము వెళ్లలేని ప్రాంతములలో,తమకు అయ్యేవి,అవ్వని అనుకూలాలు గురించి ఎవరో అధికారి చేసిన,చెయ్యని పనుల గురించి చర్చలు చేస్తూ కాలాన్ని సదుపయోగం చెయ్యకుండా కాలాన్ని వ్యర్థం చేసుకుంటూ వుంటారు అని అన్నారు.

     .......   

🌺నమస్కురమో దేవన్నాను      హతవిదేస్తేపి వశగా:

     సోని ప్రతినియతకరమైక ఫలదః 

     ఫలం కర్మాయత్తం కిమమరగణై :

     కిం చ విధినా నమస్తత్కర్మభ్యో

     విధిరపి నా యేభః ప్రభవతి🌺

       దేవతలకు నమస్కరిద్దాం అంటే వాళ్ళు విధికి (బ్రహ్మ) అధీనులు.ఆ విధికే నమస్కరిద్దాం అంటే అతనూ కర్మకు నియమైన ఫలం మాత్రం ఇస్తాడు.అన్ని ఫలములు కర్మకు అధీనం  అయిందన్న తరువాత దేవతలకు,విధికి,ఆ కర్మలకు నమస్కరిద్దాం.

      .......

🌺అనుభవేన వినాధిగతం శ్రుతం       భవతి నైవ నృణాముపకారకం ౹

      దధిని వర్తన ఏవ హవి : పునః       న మథనేన వినా తదవాప్యతే ౹౹🌺

         చదివి నేర్చుకున్నదికాని,విని తెలిసుకున్నది కానీ,స్వంత అనుభవం లేకుండా ప్రజలకు ఉపయోగము అవ్వదు.పెరుగులో వెన్న ఉంటుంది.అయితే,పెరుగు చిలకనిదే వెన్న కానీ,నెయ్యి కానీ రాదు.

      ........

*శ్లో𝕝𝕝 యత్నో హి సతతం*కార్యః తతో దైవేన సిద్ధ్యతి*|
*దైవం పురుషకారశ్చ*కృతాన్తేనోపపద్యతే||*

తా𝕝𝕝 " *తమ ఇష్టసిద్ధికి నిరంతరం ప్రయత్నం చేయవలసినదే... అప్పుడు దైవానుగ్రహం ఫలిస్తుంది.... దైవానుగ్రహం, మానవప్రయత్నం, కాలం వల్లనే సిద్ధిస్తాయి*"...
.......

🌺ఏక ఏవ న భుంజియాత్      యదీచ్చేచ్చుభమాత్మనః ౹
      ద్విత్రిభీరబహుభిః సార్ధహం       భోజనం కారయేనరః ౹౹🌺

       తనకు మంచిది అవ్వాలన్న కోరిక ఉంటే ఒక్కడే భోజనం చెయ్యరాదు.ఇద్దరు ముగ్గురితో,లేక కొంతమందితో చేరి భోజనం చెయ్యాలి.అప్పుడు మంచి జరుగుతుంది.       
.......

🌺తస్మాత్ దుఃఖాత్మకం నాస్తి      నస్తి న చ కించిత్సుఖాత్మకం ౹
     మనసః పరిణామోsయం      సుఖదుఃఖాదిలక్షణం ౹౹🌺

           సుఖానికైనా దుఃఖానికైనా ఏది కారణం కాదు.సుఖం దుఃఖాలు మన మనసుల పరిణామాన్ని అనుసరించి ఉంటాయి.
........           

అర్థా గృహే నివర్తన్తి స్మ శానే మిత్ర బాంధవా

సుకృతం దుష్కృతం చైవ గచ్చంత మను గచ్చతి

అర్థము:--మనము చనిపోయినప్పుడు ధనము యింటి వద్దనే వుంటుంది, బంధుమిత్రులు స్మశానము వరకే వస్తారు. మనము చేసిన పాప పుణ్యాలే మన వెంట వస్తాయి.

......

యౌవ్వనం ధన సంపత్తి ప్రభుత్వ మవివేకతా

ఏకైక మప్యనర్థాయ కిము యత్ర చతుష్టయః

అర్థము:-- యౌవ్వన ప్రాయము,ధనసంపత్తి,అధికారప్రాప్తి,వివేకము లేకపోవుట వీటిలో ఒకటి వుంటేనే ఎన్నో అనర్థములు కలుగును కదా! ఏ నాలుగూ ఒకే చోట వున్నచో యేమి జరుగునో చెప్పవలిసిన పనిలేదు.

........

కామెంట్‌లు లేవు:

కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి