ప్రాంజలి ప్రభ ..MALLAPRAGADA ( అంతర్జాల తెలుగు పత్రిక )
ఆధ్యాత్మికానందారోగ్యజ్ఞాన పత్రిక .. Mallapragada Sridevi ramakrishna
25, ఏప్రిల్ 2025, శుక్రవారం
ఏప్రిల్ మూ డవ వారం .. పద్యాలు
14, ఏప్రిల్ 2025, సోమవారం
ఏప్రిల్ రెండవ వారం .. పద్యాలు
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 13-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
ఉ.
సత్తువకొద్ది సేవలగు సాకులు లేని విధాన అత్తగన్
చిత్తము నుంచి యల్లుణకు చెప్పెను గొప్పగ నీతి వాక్యముల్
అత్తతొ చాలనమ్మకము ఆశయ వాక్కులు చెప్పి యుండగా
అత్తకు మీసముల్ మొలిచె నల్లుని చిత్తము నాట్యమాడగన్..121
మ.
జగమేమారదుకాలమాయలుగనే జాడ్యమ్ము మార్పేయగున్
ధరణీతత్త్వము యెల్లవేళలగుటే ధ్యానమ్ము తీర్పేయగున్
కరుణాభాష్యము పొందగల్గవిధిగా కామ్యమ్ము నేర్పేయగున్
తరుణానందము తన్మయమ్ముగనునేధ్యాసౌను సర్వమ్ముగన్..122
చం.
గటిక దరిద్ర డౌనుకవి కావ్యము వ్రాసినబత్క యాటలో
పటుతరబాధ్యతాతెలప బంధపు యాసలు తీర్చ మాటతో
నటన పరాత్పరా కళలు నమ్మియు యాకలి తీర్చ కీర్తనల్
అటుకుల మూటఁ బొంది కృతి నంకితమిచ్చెఁ గవీశ్వరుం డహో..123
ఉ.
పెంచిన యాశలే కరిగి పిచ్చిగ ప్రేమను చూప తల్లిగన్
ముంచిన బాధపెట్టినను ముప్పుగనున్నను తండ్రి బాధగన్
సంచిత విద్యలేబ్రతుకు సాధ్యమనేస్థితి గొప్ప దవ్వగన్
పంచిన రక్తమాంసములు పాఠము మర్చెడిబిడ్డలే యగున్..124
ఉ.
ఉత్తమ మానసమ్ముగను యున్నతి జూపుచు నెమ్మి రూపమున్
సత్తువ జూపగల్గ నిసత్తువు మార్చెడి మేలుచేయగా
తొత్తుల మాదిరేయగుచు తోడుగ నీడగ పంకజాక్షి.. మే
నత్తకు మీసముల్ మొలిచి నల్లుని చిత్తము చిందులడాగాన్..125
ఉ.
ఒక్కరు యిద్దరవ్వగనె ఓర్పువినమ్రత జూపగల్గగన్
పెక్కువ సంతసమ్మగుచు పేర్మితొ కూడిక గొప్పదేయగన్
చక్కగ చూపులేయగుచు చల్లన నీడన చేర బత్కుగన్
మక్కువపంచిపొందుటయు మానసతృప్తియు యెల్లవేళలన్..126
ఉ.
వాదన వల్లనే మనసు వాక్కుల తీరున మారగల్గగన్
వేదనతీరు మార్గమన విశ్వము నమ్మియు సేవజేయగన్
శోధన లన్ని జీవమగు శోభ తమస్సగు చింత మారగన్
గాదని చెప్పుటే మనకు కాదగు మేలు నవీన కాలమున్.127
శా.
అమ్మకృపా కటాక్షముయు ఆశ్రిత పుత్తడి సంపదేయగన్
అమ్మయె కల్పవల్లిగను యక్కువ చేర్చెడి యెoదరున్ననన్
అమ్మకి సాటి రారుకద ఆలన దేవత లెందరుండినన్
అమ్మదిశాంతరాలకు మనస్సును పంచెడి సృష్టి ధర్మమున్.. 128
ఉ
స్వచ్ఛత లీల మానుషయశస్సున మాధురి హావ భావమున్
మచ్చిక చూపులేలుకళ మాయల మర్మము మంత్రమేయగున్
విచ్చిన పువ్వులే పలుకు వీనులవిందుశుభమ్ము కూర్చగన్
నచ్చిన మోముచేరమది నాట్యమయూరియు నిత్యకాంతిగన్... 129
ధార్మిక జీవనం గడుపు దాతగ దారిని జూప గల్గగన్
కూర్మిక వైమమే బ్రతుకు కూడుయు గుడ్డయు వాసమేయగున్
మార్మిక మాయలై మనిషి మానస వేటలు మర్మలేయగున్
కర్మల బంధమై పలుకు కాలము నిత్యము జీవనమ్ముగన్..130
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 14-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
మ.
కులనిర్మూలన కోసమే కృషిగనే కూడివ్వ విధ్యే యనే
కుల మార్గమ్మగు తోడునీడకధగన్ సూత్రమ్ము రాజ్యాంగమున్
కళ నైపుణ్యము బట్టియందరుగనే గ్రాస్యమ్ము పొందేదుకున్
నిలయమ్మున్ పలురాజకీయ చరితం నిత్యమ్ము సేవాసదన్.. 131
శా.
నీయాలోచన విద్య నిమ్నకులమున్ నిర్వేద మాపేస్థితిన్
శ్రేయోమార్గముగాను చట్టసభలన్ శ్రీకార మున్ రక్షగన్
ధ్యేయంబున్ విధిగాను సేవలుగనున్ దీపంబుగా నుండగన్
న్యాయస్థానము నెంచిబోరితివి విద్యా వేత్త బంబేత్కరున్..132
ఉ.
భారత దేశ సంపదయు బాధ్యత బట్టియు పెర్గితగ్గుటన్
ఆరనిమంటలేయెగచె యాసల తీరున జీవమేయగున్
మారని బుద్ధికౌశలము మానస మందున ప్రశ్నలేయగున్
కోరని దైనపొందగల కోర్కెల మాటున మానసంబుగన్..133
మ.
వికసించేమది విద్యతోడగుటగన్ విశ్వాస మార్గమ్ముగన్
ప్రకటంచేప్రభ వమ్ముగాబ్రతుకునే ప్రాధాన్యతాభవ్యగన్
సుఖదుఃఖమ్ముల మూలమున్ గనుటకున్ శోధిoచనే సిద్ధుడై
సకలైశ్వర్యములుండి పట్టుకునె భిక్షాపాత్ర క్షుద్బాధతో..134
శా.
అంబేత్కర్ మమతానురా గములుగన్ యానందమేతోడుగన్
అంబేత్కర్ సకలమ్ముగాను చదువు న్ యాత్మీయ నేస్తమ్మనే
అంబేత్కర్ పలురాజవిద్యలుగనే యాశ్చర్య రాజ్యాంగమున్
అంబేత్కర్ సుఖ దుఖహేతువుగనే యాకాంక్ష యేమేలుగన్..135
ఉ.
చల్లని బుద్ధి మారుటయు చిన్మయ గోడును బాధతెచ్చుటన్
పల్లము నీరు చేరకయు పాకెను యె త్తుకు చెప్పలేకయున్
ఉల్లము జల్లుయై కదల యున్నత మేమది లేక జీవమున్
మల్లెలు నల్లబారినవి, మాలలు నల్లెడు వేళ వింతలై..136
శా.
"నీతోశిద్దము నాదుభక్తిగనునే / నిర్మాణశక్తీ యనే
బ్రీతుం చేయగలేను,నీకొరకు తం / డ్రిన్ నెంచ గాజాల నా
చేతన్ కోపము నిన్ను మొత్తవెరుతం / చీకాకు నా యుక్తి యే
రీతి న్నాకిక నిన్ను చూడగనగున్ శ్రీముక్తి నాకెప్పుడో..137..
మ.
సముపాడ్యా విధిరాత దాహమగుటే సాధ్యమ్ము తేజమ్ముగన్
విమలమ్మున్ విజయమ్ము గానుకథలే విద్యా సమూహమ్ముగన్
ప్రమదానందముగన్ సహాయమన గాప్రాధ్యాయ మేనేస్తమున్
మమకారమ్మగు రాతలన్నియు సుధామాధుర్య భావమ్ముగన్.. 138
ఉ.
మింగిత భావమౌనుకళ మిధ్యల మాయలు జ్ఞానవాటికన్
మంగళ మౌనుమౌనగతి మానస చీకటి మంచి నేర్పుగన్
నింగిన చంద్ర కాంతికళ నిర్మల మైనను యంధకారమున్
రంగము యక్షరమ్ముకళ రమ్యపు దీప్తుల లీల మోహమున్.. 139
శా.
.శ్రీ గురుమూర్తియొక్కకళ శ్రీకర యీశ్వరవాణిగన్
శ్రీగురువాక్కుతేజమగు శ్రీభవ శక్తిగ దైవ నిర్ణయమ్
శ్రీగురు లక్ష్యయుక్తిగను శ్రీ కళ విద్యల ధర్మమేయగున్
శ్రీగురు నేస్తమున్ కళలు శ్రీనిధి శ్రీవిధి దివ్య భావమున్..140
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 15-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
తోటకము.
కలహంసగతుల్ స్వరగంగ జతుల్
విలపించవిధిన్ సుమవిద్య గతుల్
తలపించు కథల్ సమతత్త్వముగన్
కలలన్నికనుల్ కళ కాలముగన్
సకలమ్ముసమమ్మగు సాధనగన్
వికసించుటయేవిధి విద్యగనున్
ప్రకటించుతయే మది ప్రాభవమున్
ఒకటవ్వుతయే మన వోర్పుగనున్...141
పలుకేపదిలమ్మున పాఠ్యముగన్
చిలికే మనసమ్ముయుచేష్టలుగన్
మలుపేజవసత్వము మార్గముగన్
తలపేననుకూలమ్మగు తన్మయమున్
వినయమ్ము విధానము విద్యలుగన్
పనిపాఠముగానులె పాశముగన్
క్షణికమ్ముగనేవిధిక్షామముగన్
ప్రణయమ్మగనేమది ప్రాభవమున్...142
చం.
జగతికి కర్తవై కరుణ జాగృతిగాశరణంబు నన్న వా
రి గతిని మార్చ లక్ష్యమగు రీతియు సర్వము నెంచ వి
ద్య గతియు శోభలేలుగను యానతి గాను పాలనేయగున్
ప్రగతికి మూలమేయగుట ప్రాణము నిచ్చియు పుచ్చు దైవమున్..143
కం.గుణితమ్ము గనే విద్యా
గుణమే తెలపగలుగు గుప్తముగానే
గణ నాయకచేష్టలుగా
గణనాధుని కినుకబూని గౌరి శపించెన్..144
ఉ.
కష్టమనేదిభయ్యమను కానక జీవన సత్య మార్గమున్
ఇష్టమనేదిసౌఖ్యముకు యీశ్వర కల్పన లౌను కాలమున్
స్పష్టత యన్న నేమియన శాంతిని కోరిడి విద్యలేయగున్
నష్టము మోస బుద్ధిగను నానుడి లేని విధానమే సుధీ
.145
ఉ.
సారముకోరి విద్యలయశాంతము చెందుట పూర్వకర్మ వి
స్థారము నెంచి సద్భవము సాక్షిగ విశ్వము సద్గుణాలయం
ద్వార ముభావమౌను శుభ దారుల వెల్లువ దైవసంపదా
కారుని జూచి మ్రొక్క శుభ కామనలిచ్చె నపూర్వ రీతిగన్..146
మ
పతినీవంచుదలంచు కరుణాపాఠ్యమ్ము నేపొందెదన్
సతి నీమాటఫలించువిధిగా సాధ్యమ్ము నాసేవగన్
మతివంతుల్ భవ బంధబాధ్యతలుగన్ మాధుర్యమున్ ప్రేమగన్
స్థితి విద్యాపరమోన్నతా గనుటయున్ శీఘ్రమ్ము దాహమున్..147
చం.
తమముపృద్వినెమ్మితము తత్త్వపువిద్దెలుగాను నుండగన్
సుమధురభావబంధమగుసూత్రవిధానసమర్ధతేయగున్
ప్రముఖతశోభలన్నియునుప్రాణసురక్షగనేర్పుజూపుటన్
క్షమతగుణమ్ముజూపుటయుక్షా మముతొల్చమనస్సు పృద్విగన్..148
ఉ.
పారుట నీరునిత్యమగు పాశము వల్లెనుతీర్చు దాహమున్
ప్రేరణ విద్యమాదిరియు ప్రీతి సమర్ధత నెంచ వైనమున్
తీరుగ వాహినల్ గదల తీరుమనస్సుకు శాంతి చేర్చు సా
కారుని జూచి మ్రొక్క శుభ కామనలిచ్చె నపూర్వ రీతిగన్..149
ఉ.
ఏదియు నీదుకల్పనయె యెల్లరు చేసెడి కార్యమేయగున్
వాదన లేని గౌరవము వాక్కుల తీరుగ పొంద బుద్ధిగన్
మోదము సేవబంధము యు ముఖ్యగాను సహాయ జీవమున్
సాధన శోధనే జపము సాధ్యపరంపర లక్ష్యమేయగున్.. 150
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు..(151-160)) 16-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
కం.
క్షేమమ్ము గనే సతిగా
కామమ్ము మరిగి వదలక కాలపు బతుకై
నీమము గాను పలుకుచూ
ప్రేమగ దినిపించె పతికి పిండాకూడే
ఆ.
మూఢ నమ్మకమ్ము ముఖ్యమవదు తెల్సు
అయిన వాదనేల అలక లేల
ఆట రామ వంతు ఆడేది మనమగు
కాల నిర్ణయమ్ము కథలు వద్దు
ఆ.
ఎప్పుడైన కథలు ఎల్లలు దాటుట
మలుపుల గడియార మార్గ మవుట
కాల మాపు శక్తి కదల లేక కదలు
ఎదిగినది తరుగుట యెదల మలుపు
ఆ.
కొమ్మ ఆసరాకు కొదువయివ్వను లేదు
గాలియాదుకోదు …రాలె యాకు
ఏమవగలుగుట యె ల్లలు గనలేవు
కొందరి పలుకర్ధ కొలువ గలమ
ఆ.
కొందరు గతి మౌన కొలువుగా బ్రరుకుటే
గుర్తులు కళ వదిలి గుండె కదల
యీ పొగ వ్యధలగు ఇచ్ఛ బయటపడు
బూడిద కథలుగను భుక్తి మిగులు
చం.
వదలకు నన్ను నాహృదయ వాక్కులు నీవగు సత్యమేయగున్
బదులివ చిత్రమంజరిని బానిసకానులెనేను నీకుగన్
చదువగు నిత్య ప్రేమగను జాగ్రతిగాను సహాయమేయగున్
పదునగు మాయలన్నియును పాఠము నేర్పుగ తీర్పుయేయగున్
ఉ.
త్రోవలు వేరుయైకళలు తోడ్పడు విద్దెలు సవ్యమేయగున్
భావ పరంపరావిషయ బంధము వేరుగ యుద్ధమేయగున్
తావుగ తారుమారగుట తప్పులు నెంచక జీవ బంధమున్
"రావణుడాంజనేయునకు బ్రాణ సముండగు మిత్రుడౌగదా
శా.
ఆ యంటే యనురాగ బంధమగుటే యారోగ్య సౌభాగ్యమున్
ఈ యంటే సిరిపంచి సేవలగుటే యిష్టమ్ము చేకూర్చుటన్
ఊ యంటే ప్రతివిద్యలో సహనమున్ ఉత్సాహ భాగ్యమ్ముగన్
రూయంటేబ్రతుకంతయూ రుణముగన్ రూపమ్ము యర్పించుటన్
శా.
ఏ యంటే యదతట్టియేలగలగన్ యేమాయ లేకేయగున్
ఓ యంటే వయసిచ్చిపుచ్చుటకళల్ ఓదార్పు ప్రేమమ్ముగన్
ఔ యంటే చిరుహాసభావములుగన్ ఔ దార్య లక్ష్యమ్ముగన్
అం యంటే సుఖదుఃఖయంగ కళగన్ అంత్యాను దాహమ్ముగన్
శా.
కా యంటే కవికాలకావ్యమగుటన్ కామ్యమ్ము జీవమ్ముగన్
ఖా యంటే కవి ఖడ్గమేకలముగన్ ఖర్చల్లె గృంధాలుగన్
గా యంటే కవి గమ్యమే గళమగున్ గ్రాహ్యంబు సంభాషణన్
ఘా యంటే కవిగీతమాటలగుటన్ గానమ్ము రమ్యమ్ముగన్
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు..(161-170)) 17-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
నీదు ఘనమ్ము చాట మది నిర్మల మేస్థితి నీలకంఠగన్
చేదు మనస్సు సంభవము చిత్తము మారదు ప్రాణ రక్షగన్
కాదను దన్న నయ్యెవిధి కాల జగమ్మున పాప నాశగన్
పాదము పట్టివేడుకగ పాశము నీవగు విశ్వ నాధ గన్
చేనుకు గానమవ్వగను జీవము బత్కెడి కావ్య రాగమున్
మానుకు నీరుగాలిగను మానస గీతము పాడ కావ్యమున్
పీనుగు కూడ లేచుటయు ప్రీతిగ దైవ కవీoద్ర లీలలన్
నానుడి నమ్మలేకయు వినాశన కాలపు చేష్టలే యనెన్
ఏనుగు నెక్కినట్టి కవి కీగతిఁ బట్టెనిదేమి చిత్రమో!*
అప్పు చేసియు పప్పు కూడుయు ఆశ పాశము యేలనో
తప్పు నొప్పక వాదనేలను తాప తీపియు యేలనో
నిప్పుయే నని తెల్సికూడను నీడ కోరుట యేలనో
చెప్పు మాటలు యాలకించుట చింత పల్కులు యేలనో
మహా నటుడు, మానవతా వాది చార్లీ చాప్లిన్ జన్మదినం.
పంచచామరం
నీకు నీమనస్సు తోడు నీడ ధైర్యమేయగున్
చీకు చింత చెప్ప వద్దు చేష్ట లేభయమ్ముగన్
మేకు లాగ గోడ గుండి మీర కుండ నుండుమున్
నీకు బలము చెలిమి గుట్టు నిర్మలమ్ముగాయగున్
లోకు వగుట నీకు తగదు లౌక్య ముంచి మాటగన్
బాకు లాగ బంధ ముండి బాధ్యతంత నీదుగన్
సాకులొద్దు జీవితాన సామరస్య జూపుగన్
ఏకు వలనె యుపకరమగు యెంచ గల్గు జీవిగన్
కప్పి పెట్టకెపుడు నవ్వు గాంచ గలుగు తీరుగన్
వప్ప జెప్పు వలదు బుద్ది వాక్కు తీరు చూపుమున్
ఉప్పు నిప్పు యప్పు నొకటి యుత్త మేమి కాదుగన్
డప్పు కొట్టి చెప్పు మాట డబ్బు జబ్బుయే యగున్
స్వేచ్ఛ యన్నదేది మలుపు సేతు బంధమేయగున్
ఇచ్ఛ చేరి మనసు మార్చు ఇష్టమవ్వుతేగతిన్
స్వచ్ఛతేబ్రతుకగు నీకు స్వరము యేల యిప్పుడున్
మచ్చ లేని జీవితమ్ము మనసు శాంతి గుంచుటన్
స్వార్ధమైన నీ హృదయము సాధనేది లేక ని
స్వార్ధ బంధ తృప్తి లేక సాయమన్న లేక నే
యర్ధ మయ్యె మానవత్వ యాశ లేక నుండు యీ
వ్యర్థ దాహ మేళ నీకు వాక్కు తీరు మార్చుమా
దూర మవ్వ డబ్బు యేమి ధూప మగుట యేకదా
పోరు వల్ల లాభ మేమి పోట్ల గిత్తగా కదా
మారు బుద్ధి యేల నీకు మానసమ్ము యేకదా
దారి చూపు బత్కు మరచి తప్పు లేల మారుమా
చిన్ని నవ్వు కలత లన్ని చిత్త మందు మార్చగన్
మన్ను నమ్మి యున్న బ్రతుకు మాయ గెలుపు తథ్యమున్
మిన్ను నంటె శబ్ద మేళ మేలు చేయు నోర్పుగన్
కన్ను చూపు మేర నిజము కావ్య మౌను సత్యమున్
శా.
ఏ కాలమ్ము పరిస్థితీ మనసుకే యేదో మహత్యమ్ముగన్
సాకారమ్ము సరైనవిద్దెలగుటన్ సామర్థ్య లక్ష్యమ్ముగన్
స్వీకారంబుకళేమనోబలముగన్ శీఘ్రమ్ము సంతోషమున్
ఆకారం గుణమైనబుద్ధి కథగా యానంద జీవమ్ముగన్
చూపుల చేటచేచెదర చోద్య తపస్సగు యాట మాదిరే
చీపురు తోసుబ్రమగు చిత్తమనస్సుతొ యూడ్చ గల్గగన్
రూపమనేటి రోలుయది రోకలి దెబ్బల పచ్చడేగతిన్
మాపును సర్వవేళలగు మానస వత్తిడి తీర్చ గల్గగన్
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు..(171-180)) 18-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
శా.
వాణీ యుజ్వలపట్టపురాణి వాశ్చల్య వాగ్దేవియే
వాణీ సర్వ సుఖంబుపంచగలగన్ బ్రాహ్మీ యశోధాత్రిగన్
వాణీవాగ్జరిగానువిశ్వమయముగన్ జ్ఞానేశ్వరీశ్రేణిగన్
వాణీవిద్యల ప్రజ్ఞ ప్రాభవముగన్ ప్రాధాన్యతాయీశ్వరీ
ఉ.
స్నేహమనస్సు నిర్మలము శీఘ్రముభావము సేవ లక్ష్యమున్
ఊహయశస్సుప్రోద్భవము యుజ్వలరీతిన ధర్మమార్గమున్
దేహసహాయ మార్గము శుదీప్తి సమర్ధత యెల్ల వేళలన్
సాహస నిత్య సత్యకళ సంస్కృతితో భవ స్నేహ బంధమున్
శా.
నీతో యుద్ధము చేయ లేను పతిగన్ నిర్మాణ యుక్తినిన్నున్
బ్రీతుంచేయగలేను నీకొరకుగన్ చిత్తమ్ము మార్పేయగున్
చేతన్ నిన్నుగణామదీ బలముగన్ చీకాకు నాభక్తి యే
రీతి న్నాకిక నిన్ను చూడగలుగున్ శ్రీ పత్ని లీలేగతీ
ఉ.
నేనుగ నేనుగానగుట నీదయ తృప్తియు వాసమేయగున్
కానిది యన్నదేదియన గమ్యముకామము సర్వమేయగున్
మాన ప్రమాణమేబ్రతుకు మానస విద్దెల మూలమేయగున్
జ్ఞానము సంపదేయగు విజ్ఞానము తోడగు యెల్ల వేళలన్
చం.
ఫలము యనేది యేదగుటపాశపు బంధముగాను జీవితమ్
పలుకుల మాయసేవలగు ప్రాణమునిల్ప సహాయ కాలమున్
కలముల వ్రాత దారియగు కాంచన వెల్గులుగాను సర్వమున్
తలపుల దేహదాహముయు తత్త్వము రీతిగ సాగు నిత్యమున్
ఉ.
రాత్రిగ బ్రహ్మ సృష్టిగను రమ్యత వెన్నెల దాహ జూపూగన్
ధాత్రిన సూర్య కాంతులు విధాతగ సృష్టియు దేహ తృప్తిగన్
సూత్రము యేదియన్నకళ పూజ్యము సర్వము క్షేమ కాలమున్
ఆత్రము లేనిజీవనము యాశయ సాధన లోక రక్షగన్
మ.
కరవాలమ్మును యుద్ధనీతిగనుగన్ కార్యమ్ము సాఫల్యమున్
ధరణీతత్త్వముగాంచగల్గ కళలే ధాత్రుత్వ తంత్రమ్ము గన్
చిరుకత్తీయుపయోగమే జయముగన్ చిత్తమ్ము మంత్రమ్ముగన్
నర నారీ మనులేమహత్వముగనే నాట్యమ్ము విన్యామున్
ఉ.
చిత్ర విచిత్ర చైత్రుని వినీలమహత్యము తెల్పలేరుగన్
ఆత్రము ఆకు రాల్చి చిగురాకులు సృష్టిగ గొప్ప నేస్తమున్
పత్రము లౌను పచ్చగను పాఠము కోయిల కూతలేయగున్
మంత్రము మల్లె మానసము మాయల మౌనము చేదనేయగున్
ఉ.
అక్షర దీప్తితో బ్రతుకు యాశయ వెల్లువ నాంద్ర భాషగన్
రక్షగ యమ్మనాన్నమది రమ్యత కూర్చగ ప్రాణ భాషగన్
కక్షలు రూపుఁ చట్రములగు కాలము తీర్పుల కేను యుండగన్
వీక్షణ వింతపోకడలు వెల్లువ నిత్యము సత్యమేయగున్
కం.
జంటగ ఒకరికి ఒకరము
పంటగ జీవితముసాగు పాఠము లీలా
తుంటరి సొగసరి కలయిక
వంటను మగవాడు జేయ వనిత వరించున్
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు..(181-190)) 19-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
మ.
పరమేశాయన వందనంబిడిననున్ పాశంబు స్తోత్రంబుగన్
కరవాలమ్మును పట్టిరక్షణగనున్ కార్యంబు దీక్షేంధ్రుడున్
ధరణీదర్శన భాగ్యముక్తిగలగన్ దారిద్ర మేతుంచగన్
నిరతమ్మున్ సహనమ్ము చూపగలుగున్ నిర్మాణ విశ్వేశ్వరన్
శా.
సర్వార్ధమ్ముగనౌనువర్ణకృతముల్ సమ్మోహనం సత్యమున్
పర్వార్ధమ్ముగనేమదాoదులనున్ పాశమ్ము తోశిక్షగన్
పూర్వార్ధమ్ము గనేసహాయవెలుగుల్ పూజ్యమ్ము నిత్యమ్ముగన్
సర్వావర్ణములౌనుజీవమగుటన్ సామర్థ్య మేదేవిగన్
ఉ.
బ్రాహ్మణవిధికర్మలాచరణ బాధ్యత బంధము నేర్పు చూపగన్
బ్రాహ్మణ నిత్యసత్యకళ బానిస కాకయు దేశ భక్తిగన్
బ్రహ్మణ వాక్కు తీర్పగుట నానుడి కాదును సత్యమేయగున్
బ్రహ్మణ ధర్మ భోధలగు భావ భవమ్ము సహాయ సంపదన్
ఉ.
చింతనకాదు నమ్మకము చిత్తములక్ష్యము ధర్మమార్గమున్
పొంతన లేని పాఠము యుపాసన యైననుతప్పు కాదుగన్
శాంతికి మూలమే మనసు సాక్షిగ జీవము యుండగల్గగన్
సంతసమైనదుఃఖమగు సాధ్య మసాధ్యము లేనిదేదిగన్
ఉ.
ఏస్థితి కష్టనష్టమగు యెంచిన తీరును మారవచ్చునున్
ఆస్థితి నోర్పు నేర్పగుట ఆశయ లక్ష్యము కాల నిర్ణయమ్
ఏస్థితి చెప్పలేని దగు యెల్లలు మారిన నొక్కి చెప్పుటన్
ఆస్థితి కాపురాణ కాళహమ్ములు వచ్చిన ధర్మమేయగున్
మ.
పాపంబుల్ మటుమాయ విద్దెలగుటన్ పాశమ్ము ప్రేమమ్ముగన్
దీపంబుల్ చరణమ్ము గావిధియగున్ దీప్యంబు విశ్వమ్ముగన్
యాప్రాంతమ్మున సత్యవాక్కులగు టన్ యానంద సాధ్యమ్ముగన్
శ్రీపాదంబును బట్టశాంతి సుఖమున్ శీఘ్రమ్ము మోక్షమ్ముయున్
( * పాపంబుల్ మటుమాయ విద్దెలగుటన్: శ్రీ వేంకటేశ్వరుని దర్శనం మరియు కృప వలన పాపాలన్నీ మాయాజాలం వలె తొలగిపోతాయి.
* పాశమ్ము ప్రేమమ్ముగన్: బంధాలు (పాశాలు) ప్రేమగా మారుతాయి. అంటే, सांसारिक బంధాలు కూడా భగవంతుని ప్రేమను అనుభవించే మార్గాలుగా మారతాయి.
* దీపంబుల్ చరణమ్ము గావిధియగున్: వారి పాదాలే దివ్యమైన కాంతినిచ్చే దీపాలు. అవి మన జీవిత మార్గాన్ని వెలిగిస్తాయి.
* దీప్యంబు విశ్వమ్ముగన్: ఆ కాంతి విశ్వమంతా వ్యాపిస్తుంది. వారి ప్రభావం విశ్వమంతటా ఉంటుంది.
* యాప్రాంతమ్మున సత్యవాక్కులగు టన్: వారి సన్నిధిలో పలికే మాటలు సత్యంతో నిండి ఉంటాయి. వారి మాటలు ఎల్లప్పుడూ నిజమైనవి మరియు శక్తివంతమైనవి.
* యానంద సాధ్యమ్ముగన్: వారి సాంగత్యంలో ఆనందం సులభంగా లభిస్తుంది. వారి దగ్గర ఉండటం వల్ల సహజంగానే ఆనందం కలుగుతుంది.
* శ్రీ వేంకటేశ్వరుని పాదంబును బట్ట శాంతి సుఖమున్: వారి పాదాలను ఆశ్రయించిన వారికి శాంతి మరియు సుఖం లభిస్తాయి. వారిని నమ్మిన వారికి మనశ్శాంతి కలుగుతుంది.
* శీఘ్రమ్ము మోక్షమ్ముయున్: అంతేకాకుండా, త్వరగా మోక్షం కూడా లభిస్తుంది. వారి కృప మోక్షానికి మార్గం సులభం చేస్తుంది.
కాబట్టి, ఈ పద్యం శ్రీవేంకటేశ్వరుని యొక్క మహిమను, వారి కరుణను మరియు వారిని ఆశ్రయించిన వారికి కలిగే శుభాలను తెలియజేస్తుంది.)
ఉ
తప్పులు చేసివోర్పుగ మదమ్మును చూపెడి గొప్ప వాక్కుగన్
మెప్పుకు సేయరానిపని మేలని వాదన కీర్తియేయగున్
అప్పులు చేసి తిప్పలగు ఆశలు గా పొగ త్రాగగల్గగన్
తప్పక పుట్టు చుంద్రు.. పొగ తాగని వారలు దున్నపోతులై!!
ఉ.
కాంతల చుట్టుకాంతు కళ కాంతుల లీలలు సర్వమేయగున్
సంతత భావమేయగుట సామము దాశ్యము సంఘ మందునన్
పొంతన లేనివాక్కులన పోరుగ యేలను నన్నమార్గ వే
దాంతుని వేష భాషలను తప్పుగ జూచెను వేశ్యకాంతయున్
మ. కో
కోట్లు దాచిన లోభికన్నను కోర్కెలేనిది దానమున్
గాట్లు యున్నను త్రాగినోడి సుగాత్ర శబ్దము చల్లగన్
ఓట్లతో భవనమ్ము యున్నను ఓర్పు చూపుట మేలుగన్
తూట్లు పడ్డను శాంతి చూపుచు సూత్ర నవ్వులు చాలుగన్
" శార్దూలే..
శ్రీమద్రంగవిభుం పరాత్పరమజం శేషాహితల్పప్రభం ,
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు..(191-200)) 20-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
శా.
శ్రీ మాంగళ్య భవామృతమ్ము గనుటన్ శ్రీలక్ష్మ దేహమ్ముగన్
శ్రీమాధుర్య భవమ్ముగా సుఖములన్ శ్రీలక్ష్మి శ్రేయస్సుగన్
శ్రీ మూలమ్ము గనంగ జీవమగుటల్ శ్రీ లాస్య దాహమ్ముగన్
శ్రీ ముఖ్యమ్ము గనన్ సుమంత్రమగుటన్ శ్రీ వీర్య ధైర్యమ్ముగన్
మ. వి.
ఒకచో దుష్టుల యాగడాల కథలన్ ఓట్లే గతీగాడ్పులున్
ఒకచో వేశ్య కళా నిషేవన ప్రమోదోత్పన్న సాధ్యమ్ములై
ఒకచోస్వార్ధ పరాత్పరా కళలుగా నోరౌట భావమ్ముగన్,
అకటా యేమన! చిత్రమై నిలిచె భవ్యా భవ్య సంఘమ్ములన్
చం
మనిషిగ సేవఁ జేయుటకు మార్గముఁ జూపెడి లక్ష్య సాధనన్
మనసున యైక్యతాభవము మాన్య సమర్ధత నందు నిత్యమున్
క్షణపు సమాన సాటిగల కాలము బట్టి వివేక భావముల్
మనతన బేధమే గనుక మాయలనే మటుమాయఁ జేయగన్
శా.
అజ్ఞానమ్మున సాగు జీవమగుటన్ ఆశ్చర్య మేయేలణున్
ప్రజ్ఞా పాఠముగానుపాశమగుటన్ ప్రాభావ మే జీవమున్
విజ్ఞానమ్మును పొందిమూర్ఖుడగుటన్ విశ్వమ్ము నాదేలనున్
సుజ్ఞానమ్మగుపత్నితోడగుటయున్ సూత్రమ్ము కామమ్ముగన్
మ
కనులారంగ సకామ్యమున్ తెలపగన్ కావ్యమ్ము వ్రాయంచగన్
జనలక్ష్యమ్మును నెంచిసేవలగుటన్ జాప్యమ్ము కాదెప్పుడున్
ఘన సౌఖ్యమ్మును శాంతికూర్చుటగనే గమ్యమ్ము సంతోషమున్
విన శాంతమ్మున శోభలై కలయుటన్ విశ్రాంతి జీవమ్ముగన్
చం
వికసితభావమేబ్రతుకు విద్యల వెల్లువగాను కాలమున్
రకములు యెన్నియున్ననుసరాగము మించనరంగు యేదియన్
సకలము సేవ తత్త్పరత సాధ్యము సంకటమేల యెప్పుడున్
శకునము బాగులేదనుచు సంశయమందె గణేశుడెంతయున్
మ.
పొగ త్రాగీ బలిసేనుభీముడిగనే పోతైశబ్ద ఘిoకారమున్
డిగిలించేరణమందు సాధువగుటే ఘీoకార మాయేయగున్
రగిలించే కళ శక్తిగాను కదలే రాగమ్ము సంభావ్యతన్
తగువిద్యా వినయమ్ము లేకమనసే తంత్రమ్ము గామారుటన్
చం
పొగరుకు మందు కౌగిలియు పోరుగ సాగగ శాంతి చేరుటన్
పొగలకు మందు గాలిగను పొర్లుట నేస్తము మాదిరేయగున్
మగువకుమందుముచ్చటల మానము తృప్తియుచెంద సౌఖ్యమున్
మగనికిమందు యాకలిని మాయలనుండియుమార్చ ప్రేమయున్
ఉ
బాగుగ నున్న నొప్పకయు బాగుగ లేదను పాడు బుద్దిగన్
భోగిగ నుండి చాలదను పోరుట బాధగ యేల చూపుటన్
సాగినచోటతృప్తియుసుశాంతియు కోపముచూప లక్ష్యమున్
త్రాగని వానినే జనులు తప్పక కాంతురు త్రాగుబోతుగన్
ఉ
కమ్మని పద్యపుష్పము సుఖమ్మును నిచ్చెడి విద్యగాను ని
త్యమ్మును నోట నమ్మకళ నానుడి భావము తెల్ప స
త్యమ్మును సర్వ రక్షణకు తన్మయ లక్ష్యము కాంక్ష తీరు ము
త్యమ్మున బాట నానువుగ తత్వ మనోజ్ఞత వాచ్య జీవమున్
శ్రీరామాభియుతం మనోజ్ఞసుకృతిం శ్రీవిష్ణురూపాత్మకమ్..
ఆరాధ్యోత్తమభక్తసంఘవినుతం ఆముక్తమాల్యప్రియం ,
హారైర్మంగళమండితైశ్శుభతనుం శ్యామాంగదేవంభజే/నమే/ స్తువే !!! "
----
7, ఏప్రిల్ 2025, సోమవారం
ఏప్రిల్ రెండవ వారం .. పద్యాలు
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 07-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
ప్రేరణ కదలిక ప్రకృతియె
ధారపరాత్పర సహాయ ధామము గానే
వీర వరేణ్యా విశ్వా
సారము లోపల తిరిగెడు సంధ్యను గనుమా!...051
మ. కో.రామ తామస భావ తాటక రాలి పోవగ మూలమున్
రామహల్యకు శాప ముక్తియు రమ్య తత్త్వము సత్యమున్
రామ సీతను పెళ్ళి యాడియు రక్ష చేయుట ధర్మమున్
రామ నామజపమ్ము మారుతి రాశి కెక్కుట నేస్తమున్ 052
శా ..విశ్వాసమ్ము సుధీచరితమున్ విద్య ల్లె యోగమ్ముగన్
విశ్వాసమ్ము యుగాలవెంటఁ కదులున్ వీణామయమ్
విశ్వాసమ్ము గుణమ్ముగాను హృదయమ్ విస్తారమేగీతగన్
విశ్వాసమ్మగుప్రేమ మయమున్ జీవమ్ము కాలమ్ముగన్..053
ఉ. శ్రామిక శక్తితగ్గినది శాంత మనేదియు లేని పద్ధతుల్
బ్రోమల వల్లకొత్తకళ భుక్తియు లేకయు చేసిన లోకమున్
చీమల లాగసేవల విచిత్రము మార్పుక కొత్త విద్యలేల్
యీమన యంత్రముల్ వలన యి చ్చల కష్టము జీవ ప్రశ్నగన్..054
శా..అజ్ఞానమ్మగునేడు ప్రాభవముగన్ మార్గమ్ము నుండేవిధిన్
విజ్ఞానమ్ముయులేకదానమగుటన్ విశ్వాసమేతగ్గగన్
ప్రజ్ఞాప్రాభవమున్ సమాజమలుపే ప్రాధాన్య తాలేదుగన్
విజ్ఞప్తీ కనులేవి సంపదకుగన్ విద్యా యుపాదేధియున్..055
ఉ.సొమ్ములుమేనికందమని సుంతయుతెల్పుచుసోకు తీర్పుగన్
మిమ్ముగదాల్చి,దొంతరల మించుక సేవల తీపిచేదుగన్
కమ్మని చిత్రచిత్రముల కాంతిగ మధ్యన కాలమవ్వగన్
దమ్ముననవ్వులైమునగ ధ్యాసయుసంపద బట్టియేయగున్..056
ఉ.గొప్పగ మాటయున్నను సకోపము వల్లన తప్పు దొర్లుటన్
చప్పున నమ్మియుండక సజాడ్యము వల్లన బాధ పెట్టుటన్
తప్పని తెల్సివాదనలు దారిని మార్చెడి లక్ష్యమేమియున్
ముప్పుయు ముందరేయనుచు మూల్యము కోరెడి బుద్ధియేలగన్
.057
కుళ్ళిన సంఘముందుననె కూడిక లేకయు పోరుసల్పగన్
మల్లిన వారు వొక్కటవుట మానస చేష్టలు దేశమందునన్
ఉల్లము జల్లుగా కదల యుత్తమ లక్షణ మౌను ప్రేమగన్
తల్లి గతించి నంతట సుతల్ విలపించుట వింతయేసుమీ..058
పండిత పామరుండ నొక పధ్ధతినేకముచేయ విద్దెగన్
మెండుగ జీవసాగరము మేలునుజేయుచు విద్దెనుళ్ళమున్
పండుగ రాజకీయమగు పాఠము నేర్పియు పాశమవ్వగన్
పండిన పండు మాదిరియు పాలనతెల్గు కలౌను సత్యమున్..059
మతమనేది మానవునిమార్గ సమర్థతగాను నుండుటన్
మతమనేది జాతియనమానముసత్యమనస్సు మెండుగన్
మతమనేది జీవలయ మార్పుల నేర్పుగకూర్పు చెందుటన్
మతమనేది సంభవము మాటల బట్టియుతీర్పు నిత్యమున్..060
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 08-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
మ.సుమచంచాలముగాను సూత్రమగుటేచూపుల్ల మాధుర్యమున్
భ్రమముల్ గప్పగ కాలమాయలగుటే బంధుత్వ పాశమ్ముగన్
క్రమమౌ గొప్పగ సర్వసాధనలుగాకామ్యమ్ము నిత్యమ్ముగన్
సమమాధుర్యము సంఘతృప్తిగనుగన్ సాధ్యమ్ము సత్యమ్ముగన్.. (61)
ఉ.అందముజిందుమోము కథ , ఆదరహాససుధామనో మయమ్
సుందరనేత్రవిశాల కళ సూత్ర శుభమ్మగు శాంతి కోర్కెగన్
పొందుగ నెమ్మిపింఛమును బూనినయాద్యుడవైన కృష్ణగన్
నందకుమారకే ప్రణతి నమ్మక సేవల తీరు విద్దెలన్ (62)
చం.పదములు నాట్య మాడుచునె మోదము తెల్పెడివిద్దె లేయగున్
చదువుల గొంతు విప్పగనె జాతి చమత్కరమౌను వింతగన్
కుదుపుల జీవితము కూడుకు గుడ్డ కు తోడు మెప్పుగన్
పదవుల పిచ్చి యెక్కువగు పాఠము పొంద మనస్సు జీవమున్..(63)
తే. గీ.కులము నమ్మ బుద్ధిగను కుయుక్తి భుక్తి
కులము పామును చంపెను కుదురు గాను
కలము బట్టియు వ్రాతలు కాల మందు
గెలవ లేక కులము యడ్డు గేలి చేయ..(64)
ఉ.ఏది సువార్త యేలనన యెల్లలు చుట్టిన మానసంబుగన్
ఏదిశుభమ్ముయేలనన యెల్లరిబుద్ధియుమార్పు చేసియున్
ఏది భయమ్ము యేలనన యెంత మనస్సున బాధచేరుటన్
ఏది నిజమ్ము యేలనన యెంతయబద్ధము నమ్మబల్కుగన్(65)
కం.కక్కినకూడుకు తొందర
దక్కిన దామినిని మరచి దగధగ చేరేన్
మక్కువతో ప్రేమగనే
యక్కను పెండ్లాడెనంట అనుజడు ప్రేమన్..(66)
తప్పులు తెల్పా విధిగన్
నొప్పుల జీవమ్ సహజము నొచ్చుట వీలున్
ఒప్పులు యన్నా నిజమే
తిప్పలు వచ్చుట మనసుకు తీరుగ బతుకున్..(67)
శా.లోకాతీతశమాత్మికా ధరశుతా లోకాగుణాతీతగన్
ఏకమ్ముస్వర రూపిణీ కుసుమగన్ యోగ్యమ్ము శ్రీవిద్యగన్
స్వీకారంబగు శంభు విప్రమహిమే శ్రీకార సర్వమ్ముగన్
ప్రాకారంబగు ధాత దేవతగనే ప్రాధాన్యతా యీశ్వరీ..(68)
శా.ఉత్తేజమ్మగుటే సమున్నత భవోనుత్తమ్ము ధైర్యమ్ముగన్
మత్తే మాయలుగాగతీ విధమున్ మార్గమ్ము ముఖ్యమ్ముగన్
పొత్తేజీవితమున్ మదీభయముగన్ ప్రోత్సాహ కార్యముగన్
చిత్తేజీవితగన్ విశాల సహనం చిత్తమ్ము దేహమ్ముగన్..(69)
మ. కో.సర్వ మృత్యునివారిణీమది శాంతి ధామసుమంగళీ
సర్వ రోగ నశింప జేసెడి సాధ్య విద్యగ వర్ధణీ
సర్వ కాలము పంచ భూతము లాహిరీగ ప్ర కాశతీ
సర్వ మందున ఆత్మ జ్ఞానము గాస్వరూపిణి యీశ్వరీ.. 070
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 09-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
ఉ.
చల్లని తల్లిలీలగను జాతికి యoకిత మోను గుర్వుగన్
మెల్లగ కాలనిర్ణయము మేలుగ నేర్పుగ సాక్షముండుటన్
కల్లలు లేని జీవితము కక్షలు లేకయు శాంతి నిచ్చుటన్
యెల్లలు లేనిసౌఖ్యము సయోగ్యత జూపెడితల్లి వందనమ్..71
ఉ.
సభ్యసమాజనీతినొక సాకగు వోర్పును చూప లేకయున్
మభ్య మనస్సుగాబ్రతుకు మాయల నీడన మచ్చగాసుధీ
సభ్యత మేకవన్నెపులి సాక్షి నిరక్షర కుక్షి గాయగున్
సభ్యల వాక్కులే జగతి సంబర జీవుల యాత్ర నిత్యమున్.072
తే. గీ.
ఖంగు తిన్న మనసు చింత ఖర్చు రగిలె
చెలిమి కనలేని విధమగు చినుకు చేర
కలిమి బలిమి కొలిమి గాను కాల తీర్పు
రంగు పడవను నడిపెను రంజు గాను..073
చం.
సమిదలుగాను జీవితము సాధ్య వయస్సు ప్రకంప నాలుగన్
నిముష సుఘంధమేబతుకు నీడల జీవునియాత్రయేయగున్
ప్రముఖ మనేది ప్రేమయగు పాశము బంధము సత్యమేయగున్
క్రమమయు కాలమార్గమగు రమ్యత జూప యుషస్సు జీవిగన్..074
శా.
రాజ్యాంగమ్ము ధనాశచుట్టుకదలా రాజ్యమ్ము యేలేవిధిన్
పూజ్యమ్ముస్వరవాక్కు తీరుకదలా పుణ్యమ్ము మూలమ్ముగన్
వాజ్యాలే జనఘోషయర్ధముగనే వ్యాపార దాహమ్ముగన్
ఆజ్యమ్మున్ హృదయమ్ముగాను కళగన్ ఆదర్శ దేశమ్ముగన్...075
శా.
ఇచ్చోటేకరిగేదియగ్ని కణమున్ యీ కాయమేమౌనమున్
ఇచ్చోటేనుమహామహేశ్వరలయల్ యిష్టమ్ముయాటేయగున్
ఇచ్చోటేయధికారధర్మచరితం యీపుణ్య భూమీవిధీ
ఇచ్చోటేనుపిశాచసంచరితగన్ యీసూణ్య దేహమ్ముగన్..076
శా.
వ్యాప్తిం బొందకబుద్ధియే వగవకన్ వాక్యమ్ము బోధించ గన్
ప్రాప్తంబు స్వరలేశమైన మలుపుల్ ప్రారoభ మూలమ్ముగన్
తృప్తిం జెందెడిమానవుoడుకళలే దృత్వంబు చెందేందుకన్
సప్తద్వీపములైప్రమాణపరమున్ చక్కంబడే లక్ష్యమున్..077
చం.
పరిమితి నందు సేవలగు పాశము బంధము బట్టి జీవమున్
చెరితము తెల్పపాఠములు చింతనుమాపుట గుర్వుబోధగన్
శరణము పొంద విద్దెలగుసాధన తోను సహాయ మౌను నా
గురుపదపద్మ సేవనము
గుత్సితకర్మము గాక యేమగున్?... 078
ఉ.
వానిని వీని నన్నను వివాదము తప్పదు నింగి నేలనన్
వేనిని తక్కువేక్కువన విశ్వము నందున యoదరొక్కటే
వాణిగ సర్వ సేవలగు వాక్కుల తీరు సమర్ధతా యగున్
మానినులున్న చోటపలు మాటలకన్నను చేతమిన్నగున్...079
ఉ.
పుట్టుచు నుందు దుష్కృతుల బ్రోవగ శిష్టుల సంహరింపగన్
పట్టిన పట్టువీడకయు పాశము కోరిన నాయకుండుగన్
చట్టము చుట్టమేయనుచు జాతక మార్పుల తీరుగుండుటన్
ఎట్టులొ నన్న మానసము ఎన్నడు మార్చక ప్రేమ జూపగన్..080
--
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 10-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
శా.
గంగమ్మా కలకాలమందు కదలా గమ్యమ్ము సంద్రమ్ముగన్
జంగందేవరసేవజాతరగుటే జాడ్యమ్ము ప్రేమమ్ముగన్
వేగంబెట్టులగాను సుబ్రముజలమ్ విశ్వమ్ము దాహమ్ముగన్
యోగంసాధ్యతదాహతీర్పగుట యున్ యోగ్యత దేశమ్మునన్..081
మ.
అనురాగమ్మది గాత్రమేయగుటగా యాశ్చర్యమే కామ్యమున్
అణువంతామది మార్పునేర్పగుట యే యానంద భావమ్ముగన్
తనువున్ శాంతియు చెంద ధర్మమగుటౌలేధాత్రుత్వ లక్ష్యమ్ముగన్
ధనమున్ ధ్యానము విద్దెలేయగుటగన్ దర్పమ్ము కాలమ్ముగన్..082
ఉ.
ఎవ్వరికెవ్వరో యెవరు యెన్నక యెoతటి వారు నైననన్
సవ్వడి తప్పునొప్పులగు సమ్మతి నీడన మబ్బు వానగన్
నవ్వినయేడ్చినాబ్రతుకు న్యాయముచుట్టున తిర్గు చుండుటన్
తవ్వినకొద్దినీటి కళ తన్నుకు వచ్చును తన్మయమ్ముగన్. 083
శా.
ఈచూపే పరుషంబు గాను మొదలెన్ యిష్టాను సారమ్ముగన్
చూచేపెన్నుపమాయమర్మమగుటన్ సూత్రంబు కాలమ్ముగన్
నాచేయీకళ చీకటైపులమగన్ నాట్యంబు మానంబుగన్
వ్రాచేదేహమె మోదమంద విధమున్ వాక్యమ్ము ప్రేమమ్ముగన్..084
మ.
మనసే పేపరు గాలి వాటమునకేమాయల్ సహాయమ్ముగన్
మనసే పెన్నుగ వ్రాత పోతలగుటే మార్గమ్ము కార్యమ్ముగన్
మన శాంతౌను సుఖమ్ము టైపుయగుటేమానమ్ముగన్
మననేస్తముగామెమో కదులుటేమార్గమ్ము జీవమ్ముగన్..085
మ.
ఘనవిద్యానిధి యజ్ఞసూత్రధర యోగంబున్ మనోమార్గమున్
ఘనవేదార్ధము సంభవమ్మగుట దుఃఖంబుల్ తొలంగించుటన్
ఘన మాయల్ మనసేసుధీ సహజమున్ గాయమ్ము కాలమ్ముగన్
వాణి విశ్వమ్మగు దేశ భాషలుగనేవాత్సల్య తృప్తేయగన్..086
ద్విపద
తొలి జాము సుఖముంద మనసుకు తృప్తి
చెలిసఖ్యతమలుపు చెలిమికి తృప్తి
అలికిడి కళలతో అతివలు తృప్తి
వలపుల వయసులో వరదగ తృప్తి
తలపుల తనువులు తపములు తృప్తి
కలువల కదలిక కలియుట తృప్తి
కలలు కనులసెగ కలయుట తృప్తి
అలలు పరుగులగు అణుకువ తృప్తి
వలదు వలదనెడి వొరవడి తృప్తి
అరుదుగ సలిపెడి సమరము తృప్తి
చిలిపి గళములగు చెరితగ తృప్తి
లలితపుమనుగడ లయలగు తృప్తి
కొల కొల కలవర కొరకున తృప్తి
గలగల కథలగు కలకళ తృప్తి
తలుపులు తెరవగ తపనలు తృప్తి
మలుపుల హృదయము మధురిత తృప్తి..087
ఉ.
పూయును పూల గంధమును పూజ్య విధానుత ధర్మమేయగున్
చేయుము సర్వదారులలొ చింతను మాపెడు విద్యలేయగన్
కాయము తృప్తిదానమగు కాలము బట్టియు దేశభక్తిగన్
వ్రాయుము భాస్కరా కలలు వానల వెల్లువ నిత్య సత్యమున్.. 088
తే. గీ
పుడమి తల్లికృతజ్ఞత పుట్టుక కళ
బ్రతుకు సాగనిచ్చు ప్రకృతి బంధపు కళ
ఈ రుణానుబంధపుతృప్తి ఇచ్చెడి కళ
కర్తగా కర్మలను జేయ కాల బ్రతుకు... 089
కం.
వనితా మానము చెడకే
ధనము స్థిరమన్నలేక దారులు మారూ
మనజీవితపుస్తకమున్
మనమేనమ్మకమనువిధి మంచిగ జీవమ్.. 090
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 10-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
ఉ.
కమ్మనివెన్నవాసన ముఖమ్మున చేరగ నెంత హాయినో
క్రమ్మరి కన్నులేజలము కారగ కాలము తీరు మారునో
నిమ్మగుపల్కులే ననుచునింతుల తప్పులు చేరి యుండునో
నమ్మక మేబలమ్మగుట నాడికి సేతువు గాను నుండునో 091
చం.
పిలవని చోట పోవుటయు పేరు ను కోరుట వల్ల లాభమా
తలవని నేస్తమే కలువ తన్మయ భావము గాను యుండుమా
పలుకుల సత్యమే బ్రతుకు పాఠము గానులె లెల్లవేళలన్
విలువగు జీవితమ్మునిటు వేదన తోడుత సాగనీకుమా"092
ఉ.
యెంచచతుర్దజాతకుడు యెల్లలు దాటుచు స్నేహ ధర్మమున్
పంచమ మార్గమున్ ప్రధమ పాఠ్య తనూజత గాంచ
గల్గగన్
పంచ తృతీయమున్ సలిపి పాలన హెచ్చరికాను తెల్పియున్
సంచిత సేవలేపలుకు సంఘట నంత యు తెల్పెరాముకున్....093
చం.
మతిగను ధైర్యమున్ సలిపెమార్గ సునంద సుహాసినీసుధీ
గతిఖలులన్ యెదుర్కొనుట గాలపతీ యనగానె దోషిగన్
స్థితి విలువల్ భరించిగల సీఘ్రము శక్తి కళలౌను పత్నికిన్
పతిని పరిత్యజించి నొక భామిని సాధ్విగ పేరు గాంచెడున్. .094
ఉ.
నెమ్మది జూపుచున్నను వినేమది కోపము జూపు చున్ననున్
కమ్మిన కష్ట నష్టములు గమ్యమనస్సు తొ తీర్చ గల్గియున్
నమ్మిన వారి గుర్తులుగనాస్వరమాయలుయేల మాటలన్
“కమ్మగ వండి పెట్టగల కాంతలు గానగ రారు మేదినిన్”..095..
శా.
ఏదీవిద్య వినోదమేయనుటయున్ యేదైన వ్యాపారమున్
కాదన్నా చదువేధనమ్మువిధిగన్ గాయాల కేంద్రాలుగన్
ప్రాదేశం కళలౌనువిద్యలుగతిన్ ప్రావీణ్య మూలమ్ముగన్
భోధత్వమ్మువిధానమేధనముగన్ భోజ్యమ్ము రాజ్యమ్ముగన్..096
చం.
ప్రళయ పయోధిలో పలుకు ప్రాభవమౌనుజపమ్ము గాళమున్
కళల సహాయ మేసహన కాంక్ష లు గాను సమర్ధతే యగున్
విలయ వివాదమేగతియు వీనుల విందుగ విద్యయే యగున్
పలుకుతనలోనయేమనిన పాఠ్యమునెల్ల జయమ్ముగా సుధీ..097
శా.
స్త్రీహృద్యమ్ముగనేదిపుర్షకళకోరీచేరి సేవల్ గనే
స్త్రీహృద్యమ్ము మనోభవమ్ము సుఖమిచ్చీసేవ లక్ష్యమ్ముగా
స్త్రీ హృద్యమ్ము సదా సమర్ధతగనే సీఘ్రమ్ము సంఘమ్ముగా
స్త్రీహృద్యమ్ము సహాయమేజరుపుటన్ స్త్రీస్వేచ్చ జీవమ్ముగన్.. 098
కం.
శిక్షా చేసిన తప్పుకు
కక్షా మనసును తినేయ కామ్యము లేకే
రక్షా కరువై బ్రతుకే
రిక్షా త్రొక్కుటయె మేలు రివ్వున పోవన్.. 099
ఉ.
ఏది నిజమ్ము కానిది సయోగ్యత ధర్మము యెoచ లేకయున్
ఏది నిబద్దతా బ్రతుకు యెల్లలు లేకయు జీవనమ్ముగన్
ఏదియు విశ్వమాయ గణ యెం చెడి బుద్ధియు తెల్పలేకయున్
ఏదియు దారిసర్వమగు యెమ్చగలేవిధి లోకమందునన్.. 100
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 01-04-2025 నుండి 10-04-2025..వరకు 100 పద్యాలు వ్రాయటం జరిగింది. ఆదరిస్తున్న వారికి, ఫేస్బుక్ యాజమాన్యానికి కృతజ్ఞతలు తెలియపరుస్తున్నాను. మీ రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
6, ఏప్రిల్ 2025, ఆదివారం
ఏప్రియల్ మొదటి వారం పద్యాలు
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 01-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
శా..ప్రాంతంలో ప్రభవించగల్గుమదీ ప్రాబల్య నేస్తమ్ముగన్
శాంతమ్ము స్వరమాధురీకళలుగన్ సాహిత్య తత్త్వమ్ముగన్
ఎంతైనా హృదయాలయం కదలగన్ యెన్నున్న ప్రేమమ్ముగన్
సొంతం మన్నది యేదిలేదు తపమున్ సొమ్మేలజీవమ్ముగన్ (1)
ఉ. సేవలుచేయునామదియుసేతువు మాదిరియంటి యుండుటన్
భావముగాను చెప్పకయుబాధ్యతనించియు బంధ మవ్వుటన్
బ్రోవగ వాని రక్షణకు భోక్తగ పూజ్యము నమ్మ పల్కగన్
త్రోవకు నడ్డుగా బదులు త్రొక్కక నైజము బుద్ధిధర్మమున్(2)
ఉ. సంతతకౌనుధర్మగతి సంపదగానగుయెల్లవేళలన్
పంతము లేని భార్యసుఖపాఠము నిత్యము సత్యమేయగున్
చెంతన మిత్రుడౌ కళల చింతను మార్చెడి శక్తియుక్తియున్
చింతన కల్మషమ్మనెడి చెమ్మను జూపని ధర్మ దేవతన్(03)
మ. మమ మానందము చేయుటే మనసుగా మార్గమ్ము చూపేసుధీ
శ్రమయేజూపక నిత్య సత్యమనుటేప్రేమమ్ము నేస్తమ్ముగన్
మమకారంబును దా హతృప్తిగనియే మంత్రీ యె దేహమ్ము గా
యమ సౌధంబున కేగిరా యతివలత్యానందముం బొందుచున్(04)
మ. మనసే మార్గముగా విధీతలపుగా మాయల్గనే విద్యలున్
తనువే తప్పిదమైన తన్మయమనే తత్త్వమ్ము గానిత్యమున్
అణువే ఆశయమైన నాగతిగనే ఆరాధ్య తే నేనుగన్
రుణమే తీర్చు మదీ కళాస్థితిగారుద్రాంస నే వేడగన్(05)
ఉ. ఆడిన ఆట ఆడితివి ఆటల నెన్నియు చేసి చూపితిన్
వాడిన మాట వాడితివి వాక్కుల నెన్నియు నమ్మ పల్కితిన్
మాడిన నాడు ఒప్పితిని మానస చేష్టలు కాదనేయగున్
కోడలి వైపు వాడినని కోపము నాపయి లక్ష్మి కెప్పుడున్!(06)
శా..తెన్నేటి స్వరమున్ సమాధనముగన్ తిమ్మన్న సేవాసదన్
తెన్నేటి జ్వరమున్ ప్రజాబలముగన్ తిష్టౌను సర్వా సుధా
తెన్నేటి వ్యవధిన్ వినమ్రతయగున్ తేనీటి విందేమదీ
తెన్నేటి క్రమముగన్ సువిద్యలగుటన్ దీపమ్ము కాంతేసుధీ(07)
****
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 02-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
మ. రఘురామాయణ శాంతి తత్త్వముగనే రమ్యత్వ లక్ష్యమ్ముగన్
రఘురామా యను నామమే సకలమున్ రక్షేను నిత్యమ్ముగన్
రఘురామా మదిలో ప్రభావముగనే రాజ్యమ్ము క్షేమమ్ముగన్
రఘురామావిధియాట లేజయముగా ప్రారబ్దమేజీవమున్(08)
శా..స్వాగోత్రీకుల లీలకావ్యములుగన్ సాంగత్య సంతోషమున్
యోగోత్తర్మదివిద్య భావములుగన్ యోగత్వ జన్మేయగున్
త్యాగోన్నత్వముబుద్ధి కౌశియముగన్ ధాత్రుత్వ భావమ్ముగన్
బాగోత్తా విధియాటనేస్తమగుటన్ బంధమ్ము జీవమ్ముగన్ (09)
ఉ. మంగళమౌవిధంబుననె మార్పుగ కొత్తగ ఆటలాడగన్
భంగును తిన్న వాడుమది బధ్యత మర్చియు కుప్పి గంతులున్
రంగుల వేష ధారణగు రంగము ఆటగ పట్టు వ్యాఘ్రమున్
“ *బంగరు మేడ మీఁద నొక*
*భామిని వ్యాఘ్రముఁ గాంచి భీతిలెన్”* (10)
.
ఉ. సంగతులెన్నియున్నను ప్రశాంత తేక్షణ మవ్వ భీతిగన్
నింగియు నేలతాకునను నే భయ మై కథలన్నిపుట్టగన్
జంగమ దేవరా పలుకు జాతికి పుట్టెను దుష్ట వ్యాఘ్రమున్
బంగరు మేడమీద నొక భామిని వ్యాఘ్రముగాంచి భీతిలెన్ (11)
చం తరములుమారబుద్ధియదితాపజపమ్ముయు నిత్యపౌరుషమ్
చరణముబట్టి గాలమునజాడ్యము గాను మనస్సుయాటగన్
కరములకౌగిలింతయునుగామపు వేశ్యల యిoటనౌను కా
పురములు నాట్యమాడినవి ముద్దుల కోమలి పాదపీఠిపై (12)
ఉ. సత్యము బల్కజీవనము సాధుజనమ్ము సమమ్ముగానుగన్
నిత్యము విద్యబోధలగు నిర్మల బుద్ధిగ సర్వ యోగ్యతన్
కృత్యము లందుసేవలగు కృష్ణుని లీలలు తెల్ప గల్గగన్
భత్యము లేనిమార్గమున బాగుగ విద్దెల బోధ జీవమున్ (13)
మ..సుకుమారీ మనసివ్వ మాధురిమదీశోభిల్ల హృద్యమ్ముగన్
మకువంతా మహిమౌను మంగళముగామానమ్ము నాట్యమ్ముగన్
చకితమ్మే సహనమ్ముగన్ జగమునా చాతుర్య భావమ్ము తా
రక రామమ్మగు జీవితమ్ సుఖముగన్ రమ్యత్వ దేహమ్ముగన్... (14)
ఈ పద్యం ఒక స్త్రీ యొక్క అందం, గుణాలు, మరియు జీవితాన్ని వర్ణిస్తోంది.భావం
* **సుకుమారీ మనసివ్వ మాధురిమదీశోభిల్ల హృద్యమ్ముగన్**: ఈ పంక్తిలో ఆ స్త్రీ యొక్క మనస్సు సుకుమారంగా, మధురంగా, మనోహరంగా ఉందని తెలుస్తోంది.
* **మకువంతా మహిమౌను మంగళముగామానమ్ము నాట్యమ్ముగన్**: ఆమె అందం, మహిమతో కూడినది మరియు ఆమె నృత్యం గౌరవప్రదంగా, మంగళకరంగా ఉంటుందని సూచిస్తుంది.
* **చకితమ్మే సహనమ్ముగన్ జగమునా చాతుర్య భావమ్ము తా**: ఆమె సహనం కలిగినది మరియు ఆమె తెలివితేటలు, నైపుణ్యం ప్రపంచాన్ని ఆశ్చర్యపరుస్తాయని అర్థం చేసుకోవచ్చు.
* **తారక రామమ్మగు జీవితమ్ సుఖముగన్ రమ్యత్వ దేహమ్ముగన్**: ఆమె జీవితం తారక రామమ్మ వలె సుఖంగా, ఆనందంగా ఉంటుందని మరియు ఆమె శరీరం అందంగా, ఆకర్షణీయంగా ఉంటుందని వివరిస్తుంది.
*****
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 03-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
శా..పూర్వార్ధంబునజేసియున్నదియనన్ పుణ్యమ్ము నీమమ్ముగన్
సర్వార్ధంబునుగాంచి చేసెదను సుసామ్యమ్ము నీదర్శనమ్
దుర్వార్ధంబుగ సేవచేసెదను సు దూర్తా పరమ్మౌనులే
శర్వార్ధంబగు భాగ్యదర్శనముగన్ శాంతమ్ము విశ్వేశ్వరా (15)
మధ్యాక్కర్..నమ్మక మన్ననా పలుకు నానుడి వల్లన గాదు
కొమ్మన చాటుపిందెలగు కూరిమి నొత్తుక గాదు
నిమ్మకు నీరులాగయగు నీటుగ తేటగ గాదు
నమ్మిన మోమున సేవ నగధర మాదిరి గాను..(16)
ఉ.కష్టము నందుకాచెడి సకామ్యము జూపుచు సర్వరక్షగన్
స్పష్టము గానుపేదరిక సాధనతో మనసిచ్చి మార్చగన్
ఇష్టము యిచ్చకాలుగను ఇంతుల మార్పును కోరి తీర్చగన్
నష్టము లున్ననున్ హితము నమ్మక మాటలు తెల్పు చుండగన్ (17)
ఉ. పార్వతి చిత్తపంకజస మత్తభరాయ మహాంబ రాంబగన్ ,
పార్వతి పాలితామరక పాశము శంకర లోక రక్షతిన్
పార్వతి భక్తబృందకళ పాఠ్య త్రిలోకము లోచనాయకిన్
పార్వతి రంజనామనసు యానగభంజన నిర్గుణమ్ముగన్(18)
భావము.
పార్వతీ దేవి మనస్సు పవిత్రమైనదని, ఆమె గొప్ప తల్లి అని, ఆమె అందం అమోఘమని తెలుస్తోంది.
ఆమె దేవతలను, శివుని లోకాన్ని రక్షిస్తుందని సూచిస్తుంది.
పార్వతీ దేవి భక్తులను ఆదరిస్తుందని, ఆమె మూడు లోకాలకు నాయకురాలని చెబుతోంది.
ఆమె మనస్సు స్వచ్ఛమైనదని, ఆమె కొండలను కూడా పగలగొట్టగలదని, ఆమె నిర్గుణ స్వరూపిణి అని అర్థం చేసుకోవచ్చు.
ఈ పద్యం పార్వతీ దేవి యొక్క పవిత్రత, రక్షణ స్వభావం, నాయకత్వం మరియు శక్తిని కొనియాడుతోంది.
***
చం. జలజలపారుచూకదల జాగునుచేయనులేక సంగమమ్
మిలమిల మెర్పుతో కదల మేలును జేయుట నిత్య సంబరమ్
గలగల శబ్దమై కదల గమ్యము జేరమనస్సు జాతరన్
బిలభిల మున్గితెలుచును బేరము లేనిది బంధసాగరమ్(19)
మ.క్షణమైనాస్థితిమార్చలేనిగతిగాక్షామమ్ము ప్రేమమ్ముగన్
తృనమైకాంక్షలు పుట్టి చచ్చుటగతీదృత్యమ్ము లక్ష్యమ్ముగన్
ప్రణయమ్మున్ మది పాఠమై కదలగన్ ప్రావీన్య భావమ్ము నీ
శున, కమ్ముల్ గుసుమంబులౌచు మిగులన్ శోభించెన చ్చోగనన్ (20)
తే. గీ.భీమసేనుని కూతురు హేమ గాదె
స్వర్గ సీమనందు బతుకు సాధ్య మవదు
కన్న బిడ్డలకు కనులు కానరావు
కథలు యేవైన కదులుతూ కంపు చేయు (21)
****
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 04-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
శా..నీవేనాకునుదిక్కు తప్పనిది నేనేకోరు విధ్యేలగన్
నే వేర్పాటగు తెల్పలేనివిధి నీ నేస్తంబు నే వీడలే
నీవేగా సకలమ్ గ్రహించితిని నిన్నే నిత్య సత్యమ్ముగన్
నీవేమార్పులుగాను శక్తులనె నిచ్చావు మేల్కాoచగన్..(22)
కం. సవరణ లేనిది జననము
అవహేళనమధ్య సాగు యానతి జీవమ్
నవవిధ సుఖముల మరణము
భావముతో బ్రతుకు టొక్క బ్రతుకే తలపన్..(23)
శా.త్యాగంబుల్ సమయమ్ముగాను సలిపే ధాత్రుత్వ మేయోగమున్
యోగంబుల్ విధియాడు నాటకములే యోగత్వ మైసల్పుచున్
భోగంబుల్ సరళీకృతమ్ముమదిగన్ పొంగారు జీవమ్ముగన్
యాగంబుల్ గడు నిష్ఠజేసి దురకల్ ఖ్యాతింగడుంజెందిరే.(24)
ఉ.దూషణ యున్న చింతలగు దూరము జేర్చు కలౌను సత్యమున్
రోషము యున్న బుద్ధి మద నోత్సవ మాయల లోను జిక్కుటన్
పోషణ శాంతి లేకమది పోరుల తీరము దాడి తీరుగన్
వేషము లెన్ని వేసినను విద్దెల విల్వలు మాయలేయగున్.(25)
చం.కలవగలేని కాలమిది కష్టము నింపు సుఖమ్ము దుఃఖమున్
నిలపగ లేనియర్ధమది నిత్యము శాంతి తొ భయ్య మేలగన్
వలపులమధ్య యుద్ధముయు వాక్కులవేడియుచల్లనే యగున్
తలపులు పాములాపగలు తాహతుబట్టియు నీడలేయగున్..(26)
చం. అమరిక లెన్నియున్నను సు నామినచిక్క మనస్సుయేలగన్
సమరము మౌన మానమగు సంగమ బుద్ధియు లేక బేధమున్
సముఖము విద్య లన్నియు ప్ర శాంతిని కోర గుణమ్ము భావమున్
సమయము నోర్పులేకమది సాధన శోధనగాను జీవమున్(27)
మం. ద్వి.
శుభలక్షణoబుల శోభళ్ళు చుండ
దివ్య వెల్గులతోను దీపిళ్ళు చుండ
రంగారు మోమున పొంగారు చుండ
పసిడిపంటలుగాను ప్రారంభ ముండ
ప్రణమిల్లె భక్తితో ప్రాముఖ్య తుండ
పద్మనేత్రoబు భాసిళ్ళు చుండ
భక్తవత్సలుడైన పరమాత్మ నండ (28)
ఉ.ఎవ్వరు నున్ననూ తెలుగు యెల్లలు జూపుచు వ్రాత లక్ష్యమున్
నవ్వని మోము నవ్వగ సమయాకళ జూపెడి యుక్తి పద్యముల్
రివ్వున సాగుగాలులగు రెక్కల మాదిరి విస్తరించగన్
సవ్వడిలెన్నియున్నను విశాల మనస్సగు నిత్య సత్యమున్ (29)
మ.భువిలోరాముని లీలలే యగుటగొప్పున్ భూషణాధిక్య గౌ
రవముల్ నిత్యమువిద్యలేయగుటయున్ రాగంబనీడే యగున్
భవనిచ్చెన్ సహనమ్మగా కరుణగన్ ఫాలాక్ష వెల్గౌనులే
నవవిద్యల్ తెలుపేమదీ జయముగన్ నాందీవిధానమ్ము గన్ (30)
****
ప్రాంజలి ప్రభ. ఉదయకాల ఉషోదయ పద్యాలు.. 05-04-2025.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ
మ. లలనాసంచిత వాణియందుకథలే రమ్యమ్ము పుష్పాలుగన్
కిలరావంబులు ఫాలమందు కళలే దీపమ్ము కాంతేయగున్
కలనవ్వే కలకాలమున్ కదులుటే కామ్యమ్ము మేలేయగున్
తెలిపేకార్యము తీరుగాగదులుటే తీవ్రమ్ము జీవమ్ముగన్ (31)
మ.మదిలోనుంటివి మానినీమఱువకే మాధుర్య మందీయఁగా
వదలంజాలని భారమే తఱుగునోబాధించిసాధింతువో
యిదియేమాటయొ యిట్టులందెలుపుమాయీదృక్పథమ్మే లకే
వ్యధయే మోదమొవాంఛలే విరహమోపాదాల కేగమ్యమో (32)
మ. కలలే కంటిని కాలమే మరువకే కార్యమ్ము దీక్షేయగున్
వలలో చిక్కితి వాసనే మరువకే వాక్కౌను విశ్వమ్ముగన్
ఇలలో శాంతికి యిష్టమున్ మరువకే యిచ్చాను సారమ్ముగన్
మలుపేకోరియు మానవత్వముగనే మానమ్ము సంతృప్తి గన్(33)
మ. స్మరియించంగను సంతోషమే సంపూర్ణ విఘ్నాంతకా
కరుణాసాగర కామధేనువుగ రా కంపించ కీలోకమున్
కరిరాజాస్యుఁడ కాంతితో నినుపఁగా కంపారఁగాఁ జేయుమా
కుఱుజీవమ్మును గొప్పగానెలమితో కుంపించఁగా దుష్టులన్ (34)
చం. రసభరితం సమోన్నతియు రక్షణచెందసుఖమ్ము సంగమమ్
పసగలిగించు బంధము నుపాసన మేయగుటేను నిత్యమున్
కసికసిచూపుయేకమగు కావ్యపు సందడియేను సత్యమున్
రసికతనీవు నేనుగను రమ్యత పొంద కనుంగ ధర్మమున్(35)
చం. వయసుకు మించి బాధలగు వాక్కులతీరుగనౌను నిత్యమున్
పయనము బుద్ధితన్మయము పాఠముపొందియు నేస్త వాక్కుగన్
నయనములౌను కాంక్షలుగనేటి విధానపువిద్య సత్యమున్
భయమునుచెంద సర్వముయు బంధముకూడ నిజమ్ము జీవమున్(36)
నారిసరే యనా విధిగ నాటక జీవిత మౌను సత్యమున్
వీరివినమ్రతా కథలు వీనుల విందులు రమ్యతేయగున్
వారివిరాధిధీరతయు వాక్కుల పర్వము నిత్య మోహమున్
పేరుకొనంగ నెల్ల రరవిందము భాసురమయ్యె రాతిరిన్ (37)
ఉ. కూకటి నోటితో యెగరె కూడును కోరియు జీవి పిచ్చిగా
వాకిట చీకటేకురియ వారధి గామది వెన్నెలేయగున్
రాకయు పోకజీవమగు రాత్రికి యిద్దరు యేకమేయగున్
చీకటి రెండు పాయలుగ జీలి దివాకరు రేఖ బట్టెనన్(38)
ఉ.లక్ష్మి సవిభ్రమా కళకలా సహనమ్మగు సంపదేయగున్
లక్ష్మి మహత్యమే గతియు లాలన పాలన జీవమేయగున్
లక్ష్మి గ చక్షుషే సకల లాహిరి మాదిరి మార్పు యేయగన్
లక్ష్మి సమర్థతే మనిషిగా జయమంగళ మౌను నేస్తమై (39)
ఉ.మాటను బట్టి ఆచరణ మార్గము తెల్పెడి బుద్ధితత్వమున్
బాటను బట్టి వాక్కులగు భయ్యము తీర్చనిజాయితీగనున్
ఆటగ పారదర్శకత ఆశయ నీడ సమర్ధతే యగున్
తోటన చెట్లు పక్షులగు తోడ్పడు లక్ష్యము గల్గి యుండుటన్ (40)
*****
14, జనవరి 2025, మంగళవారం
301.. పవనః.. భ స స జ గ గ...యతి.. 8
అప్పుల వలనే అవకాశమేను పోవన్
తప్పుల వలనే వెతలే మనస్సు మార్పుల్
మెప్పును కొరకే మమేక తపస్సు చేసెన్
ఒప్పుగ పలికేను ఓర్పు చరిత్ర దేవీ
302.. పాంచాలాగ్రి.. న య గ గ ..యతి..లేదు
గడువుల జన్మల్ సాగెన్ ,
ఘడియల లెక్కల్ తేల్చెన్ ,
ముడివడు నీడల్ చేరెన్ ,
తడిపొడి మాటల్ దేవీ ,
303.. పాటీర.. స న న స గ....యతి..7
చిరునవ్వు పిలిచె వినయముసాగెన్
ధరహాసపు యధరము పిలుపే లే
వరదాతలకు వరము శుభమోనే
పరమార్ధములు పరమగుట దేవీ
304.. పాణీ . నర భజ ర గ....యతి..10
కలలు తీర్చెమార్గకాల నిర్ణయం మే
మలుపులన్నితెల్పమధ్యమార్గమే లే
వలపులన్ని తీర్చ విద్వా వాహిణీ గతేలే
తలపులన్ని పండు తత్వ బోధ దేవీ
305.. పా రా వా రాహ. త న న య గ గ ..యతి..9
రాగమ్ము మదిన మధుర సుఖమే వీలున్
వేగమ్ము కదులు సమవిజయమే వీ లిన్
సౌగంధపు మది కళ సహనమే వీలున్
గూర్చి సమయమున చిగురుయే దేవీ
306.. పార్షతశరణం. భ ణ య మ న న న య...యతి..13
తత్వము తెలుపుట సాక్షి భూతం మే తనువు తలపు కులుకులు జన్మన్
సాత్విక గుణములు శక్తీ పెంచేలే సమయ సహనపు పలుకు తేజా
నత్వము దునువుట విద్యా సంతృప్తీ నటన మలుపు తెలుపు శున్డే
రిత్విజుడగుటయు సౌరీ సత్యమ్మై రెప రెపలు కదులుట దేవీ
307.. వసుధారా.. న న న న న గ గ ..యతి..11
పదవి కొరకు మలుపులు పలకులగు యిచ్ఛా
మొదలు చివర అనక యు మెరుపులగు యిచ్ఛా
విధి విజయము తెలుపుట వివరములు యిచ్చా
మది తలుపులు పిలుపులు మమత యగు దేవీ
308.. పినాకీ.. త ర త మ య...యతి..10
కాలంబు నీదియే సద్భావ కావ్యంమే ను రాసే
జ్వాలా ప్రదీప్తియే విన్యాస జా డ్జ్యమ్మేను తెల్పే
ప్రేలాపనేమదీ సంకల్ప పీయూషమ్ము మార్పే
ఆలాపనే గతీ సంతోష సద్భావమ్ము దేవీ
309.. పీన శ్రోనీ .. మ భ స గ గ....యతి..7
స్వేచ్చాభావమ్ముగు సమరమ్మేలే, దేహమ్మున్ చూడుము దరిసోభేలే
యిచ్ఛా కార్యమ్మగు నిలయమ్మేలే, దాహమ్మున్ పొందుట ధన మార్గమ్మున్
రచ్చా చేసేదియు రసరాజ్యమ్మే, మోహమ్మున్ వీడుట మొన లక్ష్యమ్మున్
స్వేచ్ఛ లక్ష్యంమ్మగు సమయ దేవీ, స్నేహమ్మున్ నెంచుట సహ శ్రీదేవీ
310.. పుండరీక.. మ భ ర య....యతి..7
మోహ మ్మే లక్ష్య మై మోక్షమేను సాధన్
దాహం మే విద్య గా దక్షతేను సాధన్
దేహం మే స్వేచ్ఛగా ధన్యతేను సాధన్
స్నేహమ్మే నిత్యమై కీర్తి గాను దేవీ
311. పులకాంచితం.. భ స న య న న భ గ గ....యతి..7,16
కాలము మదిగా కలుగుట శాంతీ సహన కళలు బంధము నెంచే
జ్వాలలు విధిగా జరుగుట కాంతీ మెరుపు జపము నిత్యము పంచే
మాల పరిమళం మనసుకు బ్రాంతీ సుఖపు మయము సత్యము నెంచే
వేళ పులకరింపు జయము నెంచే సమయ వరుస ప్రేమయు దేవీ
312.. పుష్పధామ.. మ త న స ర ర గ.. ..యతి..13
ప్రేరత్వమ్మేలే సహనము విధి సాపేక్ష నెంమ్మావి మాయే
దారుడ్యoమ్మేలే ప్రకృతియు మనసే దారిగా ఓర్పు జూపే
ప్రారంభంమేలే నియమము కళయే పాఠ మై నేర్పు కూర్పే
ధీరత్వమ్మే లే జయమగుటయు దేదీ ప్య మా నమ్ము దేవీ
313..పుష్ప మాలా.. న న ర ర గ.. ..యతి..9
ఒకటి కొకటి తోడు ఓర్పే ను నేర్పే
సకల మనుట చెప్ప సంఘమ్ము తీర్పే
నకలు అసలు చెప్ప నాట్యమ్ము కూర్పే
మహిమ కలిగి మోహ మార్గమ్ము దేవీ
314.. లక్ష్మీ వృత్తం.. భ స త త గ గ....యతి..8
పాపపు పనులే చెప్పంగ చేసేటి వాడే
శాపము లనుటే మోసమ్ము చేసేటి వాడే
తాపము యనుటే మొత్తమ్ము చూసేటి వాడే
రూపము వలనే చేయూత చూపేది దేవీ
315.. పుష్ప సమృద్ధా.. భ మ న భ నన నన గగ....యతి..13
నీతి సురక్షించే మనసు జాగృతి నిజము గనుత విజయమగుట యేలే
ఖ్యాతి నెంచే బుద్ది గన ధారణ కలము గతము తెలుపు కథలు ఏలే
నాతి చూపే మోహమగు కారణ నటన నయన మలుపు పిలుపు ఏలే
జాతి రక్షనెంచ మది కాలపు గమన మలుపు తెలుప గలుగు దేవీ
316.. పుష్పా .. త మ య య....యతి..7
అర్చింతునమ్మా నీ దయా ప్రాప్తి మాపై, ఆరాధ్యతే యానంద లక్ష్యం మయమ్మున్
తీర్చేలె, నమ్మా నీ కృపా బ్రోవు మమ్మా, తీరమ్మునే తిష్టాతపమ్మున్ శుభమ్మున్
మార్చేలె , మాబుద్ధీ విదీ తీర్చు మమ్మా, ప్రారంభమే విద్యాప్రభల్ గా సమమ్ముఁన్
చేర్చేలె, మాటల్తో వివేకమ్ము దేవీ, ప్రారబ్ధమే శోభా ప్రభావం శ్రీదేవీ
317.. పృద్వి తిలకా.. జ స జ న స య. ..యతి..13
అనాది పిలిపే మనోమయమగు సహనంమ్ము గానే
వినాలి పలుకే ప్రభావముగను వినయంమ్ము గానే
కనాలి పటమే చరిత్ర తెలిపె కథ పూర్తి గానే
మనస్సు విధిగానుకూర్చు విజయ మరిపించు దేవీ
318.. ప్రజ్ఞా.. న య మ మ భ మ....యతి..11
తెలివిగ సేవా భాగ్యమ్మే ఉత్తీర్ణం బంధము తోడ్పాటే
మలుపుల మార్గం ఇష్టంమై తన్మాయా స్నేహము తోడ్పాటే
కలతలు పొయ్యే మార్గమ్మే సంకేతం కోర్కెలు తోడ్పాటే
వలపులు పెంచే లక్ష్యమ్మే విశ్వాసం చూపే శ్రీదేవీ
319.. భద్రా ..మ భ న య గ....యతి..9
కాలమ్మే బంధము కధకళ యోగమ్మే,
కాలాతీతమ్ముగు కనుక సమానమ్మే,
ప్రేలాపమ్మే మది తెలిపెడి ప్రేమమ్మే,
కాలక్షేపమ్ముగు విధి కధ శ్రీ దేవీ
320.. ప్రతిభ.. ర మ న స జ ర గ....యతి..10
అమ్మ నీ వే మా రక్షగను అనుకూల తీర్పు యిమ్ము మాకే
మమ్ము యేలే శక్తి విధి మమతాను రాగ మిమ్ము మాకే
నమ్మ కమ్మేమాకూ కలల నటనా మనోమయమ్ము మాకే
సమ్మతమ్మే ఓర్పే మనసు సహనమ్ము నుంచె తీర్పు దేవీ
321.. ప్రతిభా దర్శనం.. స భ త న గ గ....యతి..9
సకలమ్మే పలు కాయే కథలు చెప్పా
వికసించే లత లాయే విరిసి నుండే
మకుటమ్మే మది భావం మనసు నందే
తక ధిమ్మై కథ నాట్యం తపసు దేవీ
322.. ప్రతీపవల్లీ.. స స భ ర య గ....యతి..10
మహిషాసురులై భాధల మంత్రమేను ప్రాణమ్మే
దహనార్తివడిన్ మూర్ఖుల దాహమేను ధ్యేయమ్మే
సహకార వికాసమ్ముయు సాధ్య సాధ్యమే వైనం
అహమే తరిమే బంధపు ఆత్రమేను శ్రీదేవీ
323.. ప్రపన్న పానీయం.. త య త ర గ గ....యతి..9
సన్మానముపొందా సమాఖ్యా స్వేచ్ఛ భావమ్మే
తన్మాయలు చూపే ససేవా తంత్ర లక్ష్యమ్మే
జ్ఞాన్మాంతయు కష్టాలు నష్టం జబ్బు కర్మమ్మే
యీ న్మాయలు చేస్తుండి నిత్యం ఇష్టము దేవీ
324.. ప్రఫుల్ల కదళి.. జ స మ గ గ....యతి..8
అలౌకిక జనా వాసమ్మేప్రేమా ,
చలంగు విధమే దాల్ చేరన్ సేవా ,
విలోల కధలే ప్రావీణ్యం యేలే ,
స్వలాభ మవనీ విశ్వాసం దేవీ ,
325.. విధమాలా..స జ స గ....యతి..7
అనుశక్తి భక్తి పదమూలన్ ,
ఘన రక్తి యుక్తి జయమేలున్ ,
పెను ముక్తి నిచ్చు హరి సేవన్ ,
పెనవేయు దాస్యమిడు దేవీ ,
326.. ప్రసర ఉన్నత.. మ స స గ....యతి..7
చామంతీ వలితిన్ చతురత్మా ,
సామన్తమ్ముగ శేష విలాసా ,
ధీ మంతమ్మగు వైదిక మూర్తీ ,
ప్రేమాత్మా యగుటే విధి దేవీ
327.. ప్రహర్షిణీ.. మ న జ ర గ....యతి..8
నిక్షిప్తమ్ముగన ననేక కష్ట మౌనే
రక్షించే ప్రక్రియ పరాన్న భూతమౌనే
కాంక్షించే మనసు వికల్ప శుద్ధి పొందే
విక్షించే అవగత విద్య ఆత్మ దేవీ
328.. మలిణీ శ్రీ పుట.. న న మ య....యతి..8
అభయ వలయ మోహమ్మేను ప్రేమా
శుభములు గల ప్రాముఖ్యమ్ము ప్రేమా
రభముల మది ప్రారంభమ్ము ప్రేమా
యుభయ కళలు చేయున్నత్వ దేవీ
329..ప్రహ్లాధ.. సభ సభ సభ ర గ....యతి..7,13
భవ బంధమ్ముల భయ హేలల్ విన బడు నేలన్ నర జన్మ మూలన్
భవ శాపమ్ముల భయ రోగమ్ములు బడు భూమిన్ విధి కర్మ మూలన్
భవ రూపమ్ముల పరమార్ధమ్మున భగవన్నామము భక్తి మూలన్
భవదీయమ్మగు భవసారమ్ముల పర శక్తీ సహనమ్ము దేవీ
330.. ప్రాకార బంధః..త త త గ గ....యతి..7
దాహమ్ము ఏర్పాటు దాత్రుత్వ మేలే
దేహమ్ము తోడ్పాటు దీనత్వ మేలే
సోహమ్ము దాస్యమ్ము సూత్రమ్ము మేలే
నీ హార లక్ష్యమ్ము నీ భక్తి దేవీ
331.. ప్రియ కాంత.. న య న య స గ ..యతి..11
నటనల నాట్యం నయన నినాదం సమయమ్మే
అటుకుల శబ్దం చటకు నిదానం సహనమ్మే
చిటికల శబ్దం తలపు విలీనం ప్రభవమ్మే
కిటుకుల వైనం మనసు న కీర్తి దేవీ
332.. ప్రియ జీవితం.. భ భ భ భ భ భ భ భ గ గ ..యతి..13
లెక్కలు జూచిది నిత్యము నిల్చెడు లీలల గుక్కలు తిప్పక నుండుట యేలే
చిక్కుల చుక్కుల కర్మలు దీర్చెడు చిక్కెడు భారము లన్నియు దీర్చటయేలే
దిక్కుల దిక్కుగ చక్కగ దక్కుచు దీనుల సాయము పొందుట సత్యము యేలే
మ్రొక్కుల మాయెన దాగెడు నిశ్చల మోక్షము నిచ్చెడి జీవన సారధి దేవీ
333.. ప్రియ వచనము.. న య మ గ....యతి..7
మెలుకువ నెంచే మాధుర్యమ్మే , తనువును పొందే తాత్పర్యంమ్మున్
తెలివిని జూపే చాతుర్యమ్మే , కణమును పంచే కర్తవ్యమ్మున్
అలసట చేందే ఆత్మీయమ్మే , క్షణమున పొందే క్షంతవ్యమ్మున్
మెలుకువ వల్లే మోక్షం దేవీ , అణువణువౌనేలే శ్రీదేవీ
334.. శిశు భరణం.. నన నన సగ....యతి..10
కలక కరుగు కలియుగము సుఖముగాలే
నిల నిలయ దినకర నికర మేలే
కలతల నెలవు తరగనిదేలే
స్వలితలపు మదిమన సహదేవీ
335.. బంధక.. భ న మ గ....యతి..6
గట్టున మెలగ చింతాక్రాంతిన్ , కాలము జరగ కర్తవ్యమ్మున్
పట్టున తడుప శాంతావాసిన్, మేళము పరమె మాధుర్యమ్మున్
కట్టుగ మెరగ శీలా సౌరీ , తాళము కలత తాత్పర్యమున్
పట్టున సలప దివ్యా దేవీ, గాలము కలగ నే శ్రీదేవీ
336..భదిరా..2.. సభరయ....యతి..7
చిరుహాసమ్మగు చింతలేలు టేల్లా
అరుణా కాంతియు ఆత్మతత్వమ్మే
పరువే నానచు పంతమే తెల్పే
కరువే తీర్చియు కాలమై దేవీ
337.. బలోర్జితా.. న జ ర య....యతి..8
కళలను జూప పక్క తత్త్వమ్మే
కలలను సాగ నెక్కు బావ్యమ్మే
అలలుగ సాగు సంద్ర లక్ష్య మ్మే
మెలికలు బంధ నెమ్మొ శ్రీదేవీ
338.. బహుళభ్రం.. సభ సభ మ....యతి..10
మనసాయే పదనిసలే మానవ శ్రీశక్తీ
వినసొంపే విధి వెతలే వేదన శ్రీరక్తీ
కన లేకే మది పలుకే కావ్యము శ్రీయుక్తీ
అనలేకే పెదవులగా ఆనతి శ్రీదేవీ
339.. బాలా.. త న భ త య గ....యతి..7
శ్రీ లక్ష్మి సకల శ్రీకర తత్భావము సంస్థానా
శ్రీ లక్ష్మి వినయ శ్రీ శర్మ రమ్యమ్ముయు సత్కీర్తీ
శ్రీ లక్ష్మి సహన శ్రీ మూర్తి గ్రహ్యస్తాం సంతృప్తీ
శ్రీలక్ష్మి లలిత శ్రీ చండి శ్రీవాణీ శ్రీదేవీ
340..బింబం.. న స య ..యతి లేదు
సరిగమలు గాను విద్యా , పరి పరి విధాల మధ్యా ,
శిరుల పలు కాయ మిధ్యా , కరుణ మనసాయ దేవీ ,
తరుణ తపమాయె దారే , చరణ జపమా సుఖమ్మున్
అరుణ కిరణమ్మున్ సర్వం , కరుణ మహిమాయె దేవీ
341..బింబా లక్ష్యం.. మ ర త త గ గ....యతి..7
శ్రీరంగం శ్రీకరం శ్రీ రాగము శాం తాకారం
శ్రీరక్షా శ్రీ వాణీ శ్రీ దివ్య మహా కర్తవ్యా
శ్రీ విద్యా శ్రీ బుద్యై శ్రీ లక్ష్మి మహా మాయవ్యా
వారాహీ చంచలా వాసవి మహా శ్రీ దేవీ
342.. భోదాతారా.. య మ య గ....యతి..5
స్వరాగమ్మే సాక్ష్యమ్ము సత్యమ్మే ,
స్వరాష్ట్రమ్మే సాహిత్య సంతృప్తే ,
స్వరోగమ్మే సానిత్య కష్టమ్మే ,
పరానమ్మే ప్రాబల్యమే దేవీ ,
343.. బ్రహ్మానంద.. మమ మమ మమ మ...యతి...9..16
ఉర్విన్ నిత్యమ్మేలే దాత్రుత్యుత్సాహంమ్మే విద్యార్ధీ ఉన్మాయే శ్రీ వాణీ
సర్వమ్మున్ జీవమ్మున్ విశ్వాస మ్మే నావ శ్యమ్మేలే సంతృప్తీ శ్రీ లక్ష్మీ
పర్వంమందే సర్వమ్ సర్వా సంపాదమ్మే యానందం ప్రామాన్యం శ్రీవిద్యా
సర్వే లౌక్యమ్మేలే విశ్వా సాక్ష్యమ్మే లే ప్రేమమ్మే సాహిత్యం శ్రీదేవీ
344.. భంగి.. భభ భభ నయ....యతి..13
ఎవ్వని పిల్పులు నెంచియు యాడు ట యెరుకయు నీవే
నవ్వుల కొల్వుల మధ్యన నెంచుట నటనలు నీవే
బేవ్వని మాటలు పట్టియు నుండిన బడలిక నీదే
సవ్వడి చేసియు మోజును మా ర్చియు సహనము దేవీ
345.. భసల శలాకా.. మభ సమ మయ తన గగ....యతి..9,17
సౌందర్యం నేర్పుకు మెరుపౌ సౌజన్యం సామ్రాజ్యమ్ము సౌకర్యము బట్టే
వేదాంతం వెల్లువిరియుటే విశ్వాసం విన్యాసమ్ము వీరత్వము బట్టే
మాధుర్యం ఆశ తలపు మార్గంమేలే న్యాయమ్ము మా పల్లెల బట్టే
మాంధవ్యం మానసమగు మచ్చే లేనీ విద్యార్థ మాక్షేమము దేవీ
346.. భసలసలాక.. స భ స మ న య త న గగ....యతి..9,17
మలుపే బంధ మగుట మాంగల్యం మే మనసగు మార్గమ్మే జ్ఞానమగుట ప్రేమా
పలుకే సత్య మగుట ప్రారంభమే స కలము ప్రేరత్వం సర్వ మగుట ప్రేమా
వలపే దాహమగుట వాచల్యమ్మే సమయము యారోగ్యం నిత్య మగుట ప్రేమా
అలుకే ఆనతియగు ఆశ్చర్యమ్మే వినయము యానందం విద్య యగుట దేవీ
347..భస్త్రనిస్తరణం.. మస జ ర స గ....యతి..15
విశ్వమ్మంతయు రక్షసేయు దైవమే తరువై నీ
శశ్వచ్ఛుండపరాక్రమోద్ధ తిష్టయే మనసై యీ
విశ్వశ్రేయము గూర్చు తల్లి సేవ యే కరుణా ణీ
విశ్వాసమ్మునకున్ బలమ్మి కూర్మి గావిన దేవీ
348.. భారావతార: న స జ న న త గగ....యతి..13
అవసరము గా సహాయ పలుకు అనుభవమ్మేను ఓర్పే
నవవిధములేను భక్తి వినయ నయనాల నేర్పే
యువకుల విద్య లనేర్పు సహన యువలోక తీర్పే
భవ భవము భారతీ విజయము భవ నేస్త దేవీ
349..భాజనశీలా.. త య ర ర గ...యతి...7..
సంతోషము యుర్వీ సామ రస్యమ్ము గానే
పంతమ్ములు సర్వమ్ ప్రాణ రక్షత్వ మేలే
శాంతమ్ములు పొందే సాహసమ్మేనులే ప్రే
మత్వమ్ముయు కోరే మానసమ్మేను దేవీ
350 ..భారంగి ..జ స గ గ .. యతి లేదు
వినాశ కధలే సాగే , ప్రలోభ మనసే సాగే
యనాది విలువే తగ్గే , స్వలాభ తపమే సాగే
గణాల తెలివే పెర్గే , కలోల జయమే సాగే
క్షణాల కరుణే దేవీ , కులాలు భయమే దేవీ
351.. భాసమానబింబం.. ర జ భ స జ భ స య....యతి..7,16
అల్ల నల్లనయ్య సాహస మనుటేను దివ్యమై నిజమగుటేను మాయా
పల్లవించు బావ భాగ్యము యగుటేను నిత్య బాధ్యత యగుటేను మాయా
చల్లనైన లక్ష్య చేష్టలు తలపే సహాయ శాంతియు తలపించు మాయే
మెల్లగాను సాగు మోక్షము కలలే విధాన మేలును కలిపించు దేవీ
352.. భాసితభరణం... భ స మ మ.. ..యతి..09
ఆమని పిలుపు ఆత్మా ఆశ్చర్యమ్మే
భామిని కులుకు భాగ్య బంధవ్యమ్మే
కామిని కళలు సేవ్యా కర్తవ్యమ్మే
శోముని వెలుగు సవ్యా సౌజన్యమ్మే
353.. భాస్కర వెలసితము.. భ న జ య బ న న స గ...యతి...13
నిర్దయ వలనను కష్టము నిత్యా నిష్టలు నలిగి చెరిగే లే
మర్దన కలుగుట నష్టము విద్యా మిధ్యయు కలిగి మనసేలే
దుర్దశలు మలుపున జీవిత మంతా దుర్గుణముల వలననే లే
వర్ధనము నిలిపి వరాలను ఇచ్చే వాంఛల మలుపులలొ దేవీ
354. భీమా భోగ :. మ త త మ మ ర ర గ....యతి..13
కాలంమేలే భాగ్యపరమ్మే నిత్యం మై కామాక్ష్కీ కోర్కెలన్నీ కళాత్మే
మూలంమ్మే లే ముఖ్యపరమ్మే సత్యమ్మే ముఖ్యమై మార్పులన్నీ జయమ్మే
మేళం శబ్దం సర్వపరమ్మై నిత్యాయై మోక్షమ్మై ఓర్పులన్నీ భయమ్మే
గాలంవైనం విశ్వ పరమ్మై విద్యా యై దీక్షమ్మే నేర్పులన్నీ
355..భీమావర్త:. మ భ న న స గ..యతి ....యతి..11
వేదంమ్ముల్ యోగము విజయసభ సమయమేలే
మోదమ్ముల్ రోగము విముఖసముఖ ముగనేలే
నాదమ్ముల్ రాగము సహజము నటన మదినేలే
ఖేదమ్ముల్ దీర్చుట నియమము కళలు దేవీ
356..య య య య..యతి ....యతి..8
నియోగమ్ములన్ సంఘ నిర్మాణ మేలే
వియోగమ్ములన్ సంఘ విజ్ఞాన మేలే
దయామూర్తిగన్ ధర్మ జిజ్ఞాస యేలే
నయమ్మై జనానంద నాదమ్ము దేవీ
357..బుజంగ:.. యయ యయ యయ యయ..యతి .. 8,21
గుణాత్మా సుఖాత్మా సగుణ్యాత్మ భూతాత్మ పూతాత్మ సంచార సా గుణ్య రూపా
ధనాత్మా నవాత్మా విధాతాత్మ భా వ్యమ్ము సంఘమ్ము ధర్మమ్ము సంతాన రూపా
జనాత్మా సురాత్మా విసుద్దాత్మ దేహాత్మ జీవాత్మ దివ్యాత్మ నాదాత్మ రూపా
ఘనాత్మా శివాత్మా ప్రకాశాత్మ లక్ష్యాల కాలమ్ము వైనమ్ము వైగాచు దేవీ
358.. మధుకరీ.. న న మ యతి లేదు
కనులు కలియు భాగ్యమ్మే , కధలు తెలుప సౌఖ్యమ్మే
తనువు రగిలి దుఃఖమ్మే , మదన మలుపు మోహమ్మే
క్షనిక సుఖము బంధమ్మే , వదన కళలు భావమ్మే
మనము తెలుపు శ్రీదేవీ , కధలు కళలు శ్రీదేవీ
359.. భుజంగ శిశురుతము .న న య యతి లేదు
చిలక పలుకుల యందున్ ,
కలత చిలికెడి నందున్ ,
మలుపు తిరిగెడి చిందున్ ,
కలము కలలగు దేవీ ,
360.. భూధరా.. మమ నన భయ య..యతి ..7,14
లోపంబుల్ నేరంబుల్ లలిత మగుట లోకమున బంధాలు నిల్పున్
శాపమ్ముల్ సోకమ్ముల్ సరళ మగుట శాంతమున రక్షా రీతిన్
పాపమ్ముల్ పాశమ్ముల్ పలుకు లగుట సంఘమున హర్షా శక్తిన్
తాపమ్ముల్ దోషమ్ముల్ తరుణ మగుట తాండవము మార్చే దేవీ
361.. భూనుతము వలనా.. ర న భ భ గ గ..యతి ..10
అనురాగముల బంధము బాధ్యత లేలే
ధనసాయములు పొందుట దారిన గానే
కనికారములు పొందని కర్మలు గానే
పనులే కరుణ ధైర్యము పాలన దేవీ
362.. భూమాదారీ..య య గ గ.. యతి ..లేదు
అనాలోచితమ్మే చింతల్ ,
సునాయాస మేలే గెల్చున్ ,
వినాశమ్ము నాందీ నిల్వల్ ,
ధనమ్మిచ్చు లక్ష్మీ దేవీ ,
363..భూరి కటకము..మనమ గగ..యతి ..7
ప్రారంభమ్ము స్థితి ప్రధాన్యమ్మేలే,
సర్వార్ధమ్ము మది సంతోషమ్మేలే,
పూర్వార్ధమ్ము విధి పూజ్యతమ్మేలే,
కార్యార్ధమ్ము గతి కర్తవ్యమ్మే లే,
364..భూరిశోభా.. మ మ న న త త గ గ..యతి ..7,14
విశ్వాసం మే విద్యా వినయము క్షమ ప్రావీణ్యమ్మేలే
ప్రాశస్యం మే విద్యా పయనము దయ ప్రామాన్యమ్మేలే
విశ్వశ్రేయస్సేలే విమళపు కథ సావిత్రమ్మేలే
విశ్వామిత్రం ధర్మ విజయము సహనం విద్యా దేవీ
365.. భేకా లోకః.. భమ మత నస గగ..యతి ..12
నిర్దయ సామీప్యం నిర్వాహనమ్మే నియమలుమరిచే తీరే
అర్ధము తెల్పేలే కార్యర్థంమేలే సహనము నిలిపే తీరే
దుర్దశదారిద్ర్యమ్మే లే ప్రారబ్దం సుఖముయె సమయం తీరే
వర్ధన ప్రోత్సాహమ్మేలే సామర్ధ్యం వరుసగ జయమే దేవీ
366.. భోగావళిహి.. తన నయ సగ..యతి ..11
నాన్నా యనుచునె తరుణ సహాయం సమయంమేలే
నిన్నా జరిగిన ఘటనల నీడే వినయమ్మేలే
విన్నా కధలను మరువను నీ సే వలనే నేనూ
కన్నా ఇవి మన బతుకులు కాలమ్ము పనే దేవీ
367 .. భోగినీ ..న న ర య య ..యతి ..11
వినయ విదిత చూపులన్ని వేర్పాటు కోరే
మనసు మలుపు మార్పులన్ని మెచ్చేట్లు కోరే
తణువు తపన మాటలన్ని తత్భావ మేలే
చినుకు వణకు చేష్టలన్ని శీఘ్రమ్ము దేవీ
368 .. మంగళ .. త భ త జ య .. యతి ..8
కామత్వ భావము సౌకర్యము నింప సుధీ
సామాన్య బంధము విశ్వాసము జూపుట కోరే
ప్రామాణ్య లక్ష్యము ప్రాధాన్యము తెల్పుట నేడే
ప్రేమామృతమ్మగు సాపాటుకు నేస్తము దేవీ
369 .. మంగళమహాశ్రీ ..భజ సన భజ సన గగ ..యతి ..9 , 17
పచ్చనగు పైరులగుటే సహజ సంపదలు పెర్గుటయే విదితమ్మే
వెచ్చదన విశ్వమగుటే సహన మార్గముయు వెన్నెలుగా సమరమ్మే
సచ్చరిత సర్వమగుటే సకల సాధనయు సమ్మతయే విమలమ్మే
మెచ్చువర మివ్వమగుటే వినయ మోక్షముయు పంచుటయే గతిదేవీ
370 ..మంజరీ మంజీర.. మమ భత య గగ ..యతి ..10
సామర్థ్యం చూపేకాలమ్ముయు సామాన్యము నెంచే శక్తీ
ప్రామాణ్యం చూపే మార్గమ్ముయు ప్రాధాన్యత నెంచే యుక్తీ
ప్రాముఖ్య౦ విద్యామాధుర్యము కామ్యమ్మగు నెంచే ముక్తీ
సామర్థ్యం పెంచే సమ్మోహము సంధ్యా కళ పంచె దేవీ
371 ..మంజీర.. మమ భమ సమ.. యతి .. 10
వేదముల్ యోగమ్ముల్ బంధము విద్యావాహిగనే నిత్యంమే
మోదమ్ముల్ రోగమ్ముల్ ముక్తిగ మాధుర్యమ్ముగనే పత్య0మే
నాదమ్ముల్ రాగమ్ముల్ యుక్తిగ నాన్యత్వమ్ముగనే సత్యంమే
ఖేదమ్ముల్ దీర్చన్ రా శక్తిగ విన్యాసమ్ము గనే శ్రీదేవీ
372 ..మంజూష .. రత మయ ..యతి .. 7
సామరస్యంమ్మేను సాధ్యంమ్మేను తీర్పే
సీమభావమ్మే ను సేద్యమ్మగు నేర్పే
కామితమ్మే సేవ కాలమ్మేను ఓర్పే
నామధేయం ప్రేమ నామమ్మేను దేవీ
373 .. మధులాకృతి :: ర జ నఁ గఁ గ ..యతి ..6
కాలమే సుదీకమల మయమ్మే, దేహమే పసందె మయము గానే
జ్వాలగాను యీజ్వలితము భయమ్మే, దాహమే సమర్ధత కళగానే
మూలమౌను సమూల దయ జయమ్మే, మోహమే జయమ్ము మదిగానే
గాలమౌను భాగ్యము కళలు దేవీ, స్నేహమే ప్రశంసె నిజమ్ము విధిగ దేవీ
374 .మంథరమ్ .. నర నన భభ భ గగ..యతి .. 13
అలుక లేలనో సరిగమలకు ఆశయ సాధన శోధన ఉంచీ
పలుకు మాయలో పదనిసదయ పాఠము మార్గము పుస్తకమేలే
తెలుపు నీమనస్సున కధలను తీరము దాటుట నిత్యము మేలే
మలుపు జీవితం సహనముగాను మాయలు కమ్మెను ఏమియు దేవీ
375. మందాక్రాంత .. మ భ న త త గ గ ..యతి .. 11
బాల్యావస్థల్ మది ప్రాబల్య విద్యార్థి మేలే
శల్యావస్థన్ మది సౌశీల్య సౌందర్యమేలే
మౌల్యావస్థన్ మది సామాన్య సంఘర్షమేలే
వల్యమ్ముల్ మీమది ప్రావిణ్య మేమేలు దేవీ
376 ..మందాక్షమందరం .. నన మమ జర మ... యతి.. 11
వినయవిలువవిశ్వాసా ప్రావీణ్యంమ్ముగాను పొందుకాలమ్మేలే
అనుకరణము సామర్ద్యాసామాన్యంమ్ము గాను పంచుకాలమ్మేలే
తనువొక తప తాపమ్మే స్వాతంత్రమ్ము గాను పొందుకాలమ్మేలే
మనుగడకధ లక్ష్యమ్మే గమ్యంమేను సేవ భావమే శ్రీదేవీ
377. మందారమాల.. స త నయ యయ.12
సహనమ్మే జీవ కళల సహాశాంతి సౌభాగ్యమే లే
అహమాయే మోక్షం మదిన ప్రహాసమ్ము బాంధవ్యమే లే
దహనమ్మే దేహమగుట ప్రమోదమ్ము సంఘర్షనే లే
గృహమై యైశ్వర్య మగుటయె యీ తృప్తి విద్యార్థి దేవీ
378. మందారము యోగానంద.. మమ మమమమ గగ..10
వేదమ్ముల్ ఘర్జిల్లున్ సంతృప్తీ వేదాధ్యా యాలక్ష్యమ్మే విశ్వాసమ్మే
వేదోల్లాసమ్ముల్ సౌ భాగ్యమ్మే విద్యా శోభన్ పృథ్విన్ మంత్రో పాసమ్మే
నాదాస్త్రమ్ముల్ సంగీతమ్మేలే నామమ్మేలే సంతోషమ్ముల్ సాధ్యమ్మే
మోదమ్ముల్ మోక్షార్ధమ్ముల్ ప్రేమా మోహమ్ముల్ మౌనమ్ముల్ స్నేహా శ్రీ దేవీ
379. మకరంద.1. (మంజరీ ).. జజ జజ జజ జమ..10,19
ప్రలోభములన్ రగిలించు ప్రభావము బాధ మనస్సు ప్రకాశమే మాయన్
బలాబల జీవణ మౌను భయమ్ము నిజమ్ము మనమ్ము బలమ్ముగా సౌరీ
పలా యనమౌ భవతాప ఫలమ్ము జగాన సుశోభ ప్రభావమే జన్మల్
కలౌ శరణాగతి గా వికసమ్మగు శాంతి సహాయ వినమ్ర శ్రీ దేవీ
380.. మకరందం..2. నయ నయ నన నన గగ..7,13,19
మనువునమాయే మరువగతీర్చే మనసు గతియు మమత చిగురుటేలే
తనువున మార్పే తపనల తీర్పే తకధిమ గతి తరుణ మనుగడే లే
అణువుగ నేర్పే అణుకువ తీర్పే అనుకరణయు అలక మలుపుయేలే
మనమగు ఓర్పే మనసున తీర్పే మగసిరికళ మనువగు కథ దేవీ